Terugblik op de eerste jaarhelft
De media doen weer wat ze graag doen, doemberichten brengen met spannende koppen om zo meer clicks te genereren. Afhankelijk van naar welke beurs je kijkt spreekt de media over de slechtste eerste jaarhelft sinds de financiële crisis (Eurostoxx 600) of de dotcomzeepbel (Nasdaq) of zelfs sinds 1970 (S&P 500).
Uiteraard hebben ze daarmee gelijk, dat valt cijfermatig niet te betwisten. Ik heb het wel moeilijk wanneer de schuld gelegd wordt bij de oorlog in Oekraïne en de oplopende inflatie. Voor vele (veelal Amerikaanse) media is Rusland ook de enige schuldige van deze oplopende inflatie. Vreemd dan wel dat de inflatie al opliep voor de oorlog. Zou het financieel lakse beleid sinds de financiële crisis in 2008 – en die tijdens Corona in overdrive ging – er misschien ook iets mee te maken hebben?
De uitleg voor de daling van de beurzen wordt vaak herleid tot slechts enkele zaken, de angst voor een recessie door de oplopende inflatie en de aanpassingen van de waarderingen door de oplopende rentes.
Als je naar de rentes kijkt, dan zijn ze inderdaad fors hoger. In Europa zien we dat hypotheekrentes verdubbeld zijn. Van 1,3% naar 2,6% is inderdaad een verdubbeling, maar ook 2,6% is nog steeds erg laag. Als een stijging van de rente van 1,5% je waarderingsmodel al zo verandert, dan is misschien je waarderingsmodel niet goed.
Het is ondertussen ook duidelijk dat de centrale banken maar wat symbolisch aanmodderen met hun strijd tegen inflatie. Als ze de inflatie echt zouden willen bestrijden, dan trokken ze de rentes niet op met 50 of 75 basispunten, maar zou de rente meteen naar 8% à 9% moeten worden gebracht. Natuurlijk kan dat niet. Het zou tot gevolg hebben dat de economie in elkaar klapt en overheden failliet gaan. Dat is dan ook geen optie voor deze politiek gedreven instellingen, maar met het huidige beleid komen ze er ook niet. Het is maar wat symboolpolitiek.
Zijn er nog veel andere manieren om de stijgende inflatie een halt toe te roepen dan een recessie? Bij een recessie vermindert de vraag en bijgevolg zullen de prijzen niet meer stijgen wegens overaanbod. Dat weten ze maar al te goed bij de centrale banken, maar ze willen zelf de oorzaak niet zijn door het fors optrekken van de rentes. Maar zoals u weet: zachte heelmeesters maken stinkende wonden.
Het voorspellen en inschatten van inflatie en recessies is niet onze expertise. Ook een stijging of daling van de beurzen voorspellen, beschouwen wij als onmogelijk. Wij volgen daarbij het principe van Howard Marks: “You can’t predict, but you can prepare”.
Geeft zo’n slechte eerste jaarhelft ons een beeld over de toekomst? Ja en neen, statistisch gezien wanneer in de eerste jaarhelft de beurzen dalen, dalen ze in meer dan de helft van de gevallen verder in de tweede jaarhelft. Positief is dan weer dat in de andere drie keren dat de Amerikaanse beurs met meer dan 20% zakte (sinds 1932) de daaropvolgende jaren de markten wel hoger afsloten.
Of het dit keer ook zo zal lopen is natuurlijk een vraag die enkel de tijd kan beantwoorden. Zoals gezegd doen wij niet mee aan voorspellingen. Op korte termijn worden aandelenprijzen, en bijgevolg de beurzen vooral gedreven door twee emoties, angst en hebzucht.
Angst en hebzucht
Het is duidelijk dat de periode van hebzucht op haar einde loopt en plaats begint te maken voor angst. De hebzucht werd erg sterk gedreven door de liquiditeit die beschikbaar was. Hoe meer geld er is, hoe meer er vloeit richting beleggingen. Dit hebben we vele jaren ondervonden met het soepele geldbeleid van de centrale banken. Naar de risico’s van dergelijk beleid werd niet meer gekeken.
Nu de centrale banken hun beleid beginnen keren en er minder geld in het systeem wordt gepompt, daalt deze liquiditeit. Als dan er ook nog extra geld wordt opgeslorpt door stijgende prijzen en wanneer beleggers verliezen noteren in de meest risicovolle aandelen en cryptomunten van 80% en meer, dan wordt angst een grotere drijfveer.
Echter, op lange termijn worden de prijzen van aandelen gedreven door de prestaties van de onderliggende bedrijven. Op korte termijn kan het zijn dat hebzucht de prijs van een verlieslatend bedrijf tot stratosferische hoogten duwt, maar op langere termijn zullen beleggers rendement eisen op hun geld in de vorm van winst en dividend.
Het zijn de financieel gezonde bedrijven – die waarde creëren en winst maken – waarvan de prijs terecht stijgt, ook al kan dit eveneens sterk overdreven worden. Aan de andere kant kan op korte termijn de prijs van zulke waarde creërende bedrijven door angst ver onder hun waarde worden geduwd.
Het kan enige tijd in beslag nemen, en het kan een zeer hobbelige rit zijn met veel ups en downs, maar op termijn winnen de fundamenten van het bedrijf het boven de emoties van de beleggers.
We zijn er nog niet
In de afgelopen maanden zagen we dat er eindelijk een shake out was op de beurs. Bedrijven en aandelen die geprijsd waren tegen 100x hun omzet konden gewoon niet anders dan dalen. Ook in de crypto wereld, een ongereguleerde markt, moeten de ponzi-fraudes en andere bagger er uit. De goede projecten vinden daarna wel het juiste spoor.
Het is echter ook duidelijk dat er nog geen capitulatie is op de beurzen. Wanneer de beurzen dalen wordt er nog altijd geroepen “buy the dip”. Pas wanneer ook die stemmen verstommen is de bodem in zicht.
In Amerika vloeide er in de eerste jaarhelft nog steeds extra kapitaal naar beleggingsfondsen en in Europa lieten de brokers weten dat de kleine beleggers nog steeds meer kopen dan ze verkopen.
We moeten de daling van de beurs ook in perspectief brengen. Een daling van 20% oogt inderdaad niet fraai, maar als we dan even een klein beetje uitzoomen dan zien we het volgende:
Bovenstaande afbeelding is een afbeelding van de afgelopen drie jaar. Iedereen die meer dan twee jaar geleden begon met beleggen staat vandaag op winst. Degene die begonnen in volle Coronaperiode zelfs nog op een mooie winst.
Pas als de mensen die nu een jaar of drie actief zijn, hun totale portefeuille in het rood zien komen, zal er paniek in hun hoofden beginnen komen.
In 2019 waren de beurzen ook zeker al niet meer goedkoop te noemen, het feit dat we nog steeds boven dat niveau noteren zegt ook al genoeg. Natuurlijk waren er dankzij het geldbeleid van de centrale banken ook sterk stijgende winsten bij de bedrijven. Gezien het beleid van de centrale banken begint te keren, met de hogere rentes en de hoge inflatie lijkt de kans groter op dalende winsten in de nabije toekomst dan op een verdere stijging. Zeker bij de minder sterke bedrijven.
Ook Michael Burry tweette onlangs hierover. Voor wie Michael Burry niet kent, hij is een Amerikaanse fondsbeheerder welke de financiële crisis zag aankomen in 2007-2008. Heerlijk vertolkt in The Big Short door Christian Bale.
Nog iets wat ons doet denken dat er nog ruimte naar beneden is, is dat er nog heel wat bedrijven tegen stevige prijzen noteren. Onderstaande voorbeelden zijn bedrijven die – op de dag dat dit artikel werd geschreven – in mijn mailbox vielen vanuit de screener “Kwalitatieve bedrijven binnen 10% van hun laagste koers sinds 52 weken”.
L’Oreal, Ferrari en Louis Vuitton Moët Hennessy noteren dicht bij hun laagste koers in een jaar tijd en noteren zo’n 25% tot 35% onder hun piek. Met een koerswinstverhouding van respectievelijk 40, 37 en 24 kan je bezwaarlijk stellen dat ze nu goedkoop zijn. Zeker als je dan nog rekening houdt met potentieel lagere winsten in de nabije toekomst.
Wees niet bang
Als u het bovenstaande leest in combinatie met de doemberichten in de media, begrijpen we dat u zich zorgen maakt over de toekomst en u vragen zal hebben over die rare beurs, en nog meer of u de komende maanden wel belegd moet blijven.
Bij een daling van de beurs en van uw portefeuille is het ‘des mensen’ om zich zorgen te maken. Er wordt dan naar oorzaken en redenen gezocht. Er sluipt angst binnen.
Dit zijn perfect normale menselijke emoties en reacties. Deze komen voort uit het feit dat er wordt gekeken naar het kapitaal dat je vandaag nog hebt, terwijl dat wellicht geen juiste weerspiegeling is van de waarde van je portefeuille.
Indien u 100 aandelen Tesla zou bezitten, dan dacht u met deze redenering dat u begin dit jaar $100.000 bezat en nu “maar” $67.000 en dat u $33.000 bent verloren. U bent echter niets verloren, u bezit nog steeds 100 aandelen Tesla. Als wij dit zouden uitrekenen, dan was dit zowel begin dit jaar als vandaag ongeveer hetzelfde waard, en ik kan u vertellen dat het naar onze berekeningen veel minder is dan $67.000.
Zoals u als trouwe lezer of luisteraar weet: de beurskoersen dienen niet om u te leiden. Ze zijn er enkel om van te profiteren bij foute prijzen.
Omdat Belgen een baksteen in hun maag hebben, kunnen we dit ook vertalen naar vastgoed.
Laten we kijken naar Warehouses De Pauw. Begin dit jaar kostte een aandeel nog €41,6, vandaag €29,4. Nochtans zijn de onderliggende gebouwen helemaal geen 30% in waarde gezakt. Dit wil niet zeggen dat WDP vandaag goedkoop is, de conclusie kan ook gewoon zijn dat het voordien gewoon veel te duur was.
Stel u eens voor dat uw bedrijfspand of uw huis elke dag, of eigenlijk elke seconde, een waardering zou krijgen op de beurs, hoe zou u dan reageren op deze prijsschommelingen? Zou u zich er veel van aantrekken? Zou uw bedrijf minder goed draaien als het pand ineens 30% goedkoper of duurder zou zijn in verkoop? Zou uw wooncomfort lager zijn bij een 30% lagere prijs voor uw huis? Enkel op het ogenblik van aan-en verkoop spelen de prijzen een rol.
Vastgoed lijkt het in onze ogen altijd goed te doen omdat niet constant een prijs ervoor berekenen, maar pas om de 5, 10, 15 jaar of langer bij de aan- en verkoop. Het probleem met beurskoersen is dat ze elke dag staan te blinken op je schermpje van je smartphone, ze hebben de neiging om je te leiden.
Zoals met vastgoed gaat het ook met bedrijven op de beurs. Er zijn tijden om te kopen en er zijn tijden om te verkopen. In de tussentijd speelt enkel de gang van zaken bij het bedrijf een rol. Zolang deze presteren, doen lagere prijzen er niet toe, of het zou zijn dat je cash hebt en kan bijkopen. Als je dan bij kwalitatieve bedrijven 10 jaar gaat terugkijken, dan zit je ook (bijna) altijd goed op de beurs, enkel wanneer je op een piek van optimisme bent ingestapt, kan het zijn dat je een periode van 20 jaar dient te bekijken voor je kan spreken over mooie winsten.
Lange termijn is bij beleggen steeds een must, of het nu vastgoed is of het zijn bedrijven, op de beurs of niet beursgenoteerd. De korte termijn pijn moet je er dan soms bijnemen. Bekijk het zoals een sportman of -vrouw die pijn moet lijden (trainen) om hun spieren te versterken. Wanneer er op de beurs op korte termijn pijn is, kunnen wij de spieren van onze portefeuille versterken.
Het is maar enkel en alleen wanneer je goed weet in wat je belegt, deze bedrijven goed begrijpt en hun waarde kent, dat je op lange termijn kan redeneren. Dan hoef je je ook geen zorgen te maken.
Hoewel de beurzen al gedaald zijn en we nu in een territorium komen van normale waarderingen, hoef je nog niet gehaast te zijn om voluit te gaan. Het is goed om nog cash achter de hand te hebben voor het geval zich een verdere daling voordoet. Zoals gezegd: je kan niet voorspellen, maar je kan je wel voorbereiden.
Voorbereiden wil ook zeggen dat je bedrijven analyseert ook op momenten dat de koers nog niet rijp is om geplukt te worden. Zorg dat je kooplijstje klaar ligt. Het koopmoment komt ooit wel.
Maak je geen zorgen.
