“De hele wereld is gek. aandelen zullen 30% zakken, dan weer 20% stijgen en opnieuw 30% lager gaan, dat wordt het patroon. Wie met deze volatiliteit niet kan leven moet wegblijven van aandelen.”
Dit is een losse vertaling van een tekst van Marc Faber, schrijver van The Gloom Boom & Doom Report. Niet dat ik het met hem over alles eens ben, integendeel, maar met bovenstaande heeft hij een goed punt.
Deze tekst is ook al vijf jaar oud, wie had gedacht dat we een periode gingen kennen waarbij volatiliteit, ofwel het op en neer botsen van de koersen op een uniek dieptepunt zou zitten (gemeten met de VIX).
Aan deze enorme kalme periode op gebied van volatiliteit lijkt stilaan een einde te komen. Bij het minste slechte nieuws duiken koersen makkelijk 20% lager, en op andere momenten zien we stijgingen van 5% of meer,…
En daarom zie ik het vandaag als mijn taak om er nog eens op te wijzen dat risico en volatiliteit niet hetzelfde zijn.
Verschil tussen volatiliteit en risico
Bij SMART Capital is onze leuze, “Grote winsten met kleine risico’s”. Als dan een koers 20% daalt, dan krijg ik soms bezorgde mails van lezers, want we gingen toch voor kleine risico’s?
Echter als een koers 20% zakt, dan wil dat niet zeggen dat er een groot risico is, of was. Beter nog, na de duik is ons risico zelfs behoorlijk afgenomen. Dit wordt zo meteen duidelijk.
Het is heel belangrijk om op de beurs uw emoties onder controle te kunnen houden. Volgens Warren Buffett is dat, en niet uw IQ, de sleutel tot succes op de beurs.
Om uw emoties makkelijker te bedwingen is het heel belangrijk om het verschil tussen risico en volatiliteit te kennen.
De bewegingen van de koers van een aandeel op en neer, dat is volatiliteit.
In de beleggingsleer heeft men aan deze koersbewegingen een ratio toegekend, de Beta. Een beta van 1 wil zeggen dat bij een beweging van de markt het aandeel ongeveer evenveel beweegt als de markt. is de Beta groter dan 1, dan beweegt de koers van het aandeel heviger als de markt daalt of stijgt, is deze kleiner dan 1, dan beweegt de koers van het aandeel minder dan de markt.
Maar dan is er ergens iets misgelopen. Bij een beta hoger dan 1 werd een aandeel bekeken als een aandeel met een hoger risico dan een aandeel met een beta van 0,5.
U zal nu waarschijnlijk denken, maar het is toch ook zo dat een risicovoller aandeel meer op een neer beweegt? En daarin heeft u gelijk, dat is ook meestal zo. Maar wil dat dan ook zeggen dat een aandeel met een beta van 2 risicovoller is dan een aandeel met beta 0,5?
Wat is risico?
Welk aandeel is volgens u het meest risicovolle aandeel?
Aandeel A dat op 1 januari van dit jaar een koers had van €10 en in tussentijd 3x gestegen is tot €20 om daarna terug te zakken tot €5, maar nu het jaar eindigt op €16?
Of aandeel B dat op 1 januari noteerde aan €10 en daarna elke maand rustig €0,5 steeg om nu aan €16 te noteren en hierdoor minder hevig bewoog dan de markt?
Het antwoord is dat het koersverloop u geen enkele houvast geeft over het risico van het aandeel.
Risico is geen koersbeweging, maar wel het permanent verlies van kapitaal.
Anders verwoord, enkel indien de waarde van een aandeel (niet de koers!) daalt, dan heb je risico.
Om bij het voorbeeld van bovenstaande aandelen te blijven. Stel dat aandeel A een intrinsieke waarde heeft van €20 en aandeel B een intrinsieke waarde van €8. Welk aandeel zou u dan vandaag als het minst risicovolle aanduiden? Aandeel A waar de koers momenteel op 80% van deze intrinsieke waarde zit, of aandeel B dat aan het dubbele van zijn intrinsieke waarde noteert?
En was aandeel A aan €5, ofwel op 25% van zijn intrinsieke waarde niet nog veel minder risicovol dan nu aan €16?
Wil dit echter zeggen dat als een aandeel 20% daalt dat we dit gewoon moeten negeren? Absoluut niet. Het is dan uitermate belangrijk om uit te zoeken waarom het aandeel in elkaar zakt.
Met andere woorden je moet te weten komen of het hier gaat om volatiliteit, of dat er werkelijk iets is waardoor de (intrinsieke) waarde van het aandeel lager is.
Ik ga zelfs nog verder gaan:
Volatiliteit is de vriend van elke belegger en risico de vijand.
Risico moeten we proberen in te perken door grondige studie en het gebruik van de margin of safety.
Van volatiliteit moeten we gebruik maken. Als de markt het aandeel lager duwt dan haar intrinsieke waarde (en margin of safety) moeten we kopen. Als het aandeel duurder wordt dan haar intrinsieke waarde moeten we verkopen.
Als u dit voor ogen houdt zal het veel makkelijker zijn om te gaan met grote schommelingen op de beurs. En ik kan me niet van het gevoel ontdoen, dat deze grote schommelingen steeds dichterbij komen.
