Periodes van manie op de beurzen wisselen zich af met crashes.
Dit is altijd zo geweest en zal altijd zo blijven. Niet omdat de geschiedenis zich altijd herhaalt, maar omdat de mens wordt gedreven door emotionele factoren waarvan angst en hebzucht de twee dominante emoties zijn op de beurs.
Tulpenmanie
Zelfs in de 17e eeuw kenden wij in de Lage Landen al collectieve zinsverbijstering door hebzucht. Ik spreek uiteraard over de Tulpenbubbel van de jaren 1630.
In de Nederlandse Gouden Tijd werden reeds contracten gemaakt (vergelijk het met future’s vandaag) waarbij men tulpenbollen kon verhandelen.
In 1636 werd de tulpenbol het vierde belangrijkste exportproduct in Nederland, na gin, haring en kaas.
De prijs van tulpenbollen ging door het dak door het verhandelen van de future’s door mensen die de tulpenbollen zelfs nooit echt zagen (klinkt bekend, niet?)
Op de piek van de Tulpenmanie in februari 1637 werd een enkele tulpenbol verkocht tegen meer dan 10 keer het jaarlijkse inkomen van een goede ambachtsman.
Vaak wordt deze als de eerste speculatieve bubbel gezien.
Omdat je uit de geschiedenis veel kan leren, lees ik graag boeken over de beurzen over de jaren heen.
De grote crash van 1929
De grote crash van 1929 is zo’n onderwerp waar veel werd over geschreven en waar we veel uit kunnen leren.
Na de crash in 1929 duurde het 25 jaar voor er nieuwe toppen werden bereikt op de beurs. Het duurde in feite een hele generatie die moest verdwijnen voor dit trauma verwerkt was. Na een tijd vervaagde de herinnering aan deze crash en konden de beurzen terug stijgen.
Tussen 1949 en 1961 steeg de koerswinstverhouding van de S&P500 van 7,2 naar 22,2. Je zou verwachten dat we terug in tulpentijd zaten. De beurs kabbelde echter wat voort en hernam haar stijging.
Financiële Crisis 2008
De crash van 2008 werd in Amerika al veel vlugger vergeten. Het hoogtepunt van oktober 2007 voor de S&P500, werd in maart 2013, na slechts 5 jaar al terug aangetikt. Als we iets breder kijken zien we dat dit hoogtepunt ook in 2000 reeds werd bereikt.
Een optimist zegt dat we twee keer een jaar of 6 nodig hebben gehad om te herstellen, een realist spreekt over 13 jaar. Dit is nog steeds de helft van de crisis van 1929. Ondertussen staan we ook weeral een kwart hoger en worden nieuwe hoogtepunten aangetikt.
In Europa liep het iets moeizamer. Ook hier tikten we met de Eurostoxx 600 in 2007 bijna het hoogtepunt van 2000 aan voor de crash er kwam. In mei 2015 gingen we even nipt boven dit hoogtepunt, maar vandaag noteren we er alweer 12,5% onder.
Voor onze Bel20 liep het slechter. Het hoogtepunt van 2007 werd nog niet bereikt Toen de Eurostoxx piekte in mei 2015 noteerde de Bel20 nog steeds 20% lager. Vandaag staan we nog steeds afgerond 25% onder deze piek.
Waarom doen wij het slechter in Europa dan in Amerika en waarom doen we het in België nog slechter?
Verloren generatie op de beurs?
Ook in België lijkt een hele generatie verloren te zijn gegaan voor de beurs. De dotcom crisis, Lenart & Hauspie, de val van Fortis en Dexia heeft heel veel mensen van de beurs weggejaagd.
In tweede instantie zijn onze politici verantwoordelijk voor een instabiel klimaat met de verhoging van de beurstaksen, roerende voorheffing en de miskleun van de speculatietaks. Ook dit wekt geen vertrouwen.
Ook het te pas en te onpas in interviews laten vallen dat ze zelf niet beleggen op de beurs, maar dat ze “veilig” sparen doet geen goed. Het afschilderen van beleggers als speculanten nog minder.
Zeven op de tien belgen schuwen beleggen door de hogere risico’s. Het geld op spaarboekjes groeit alsmaar aan, ondanks dat ze beseffen dat ze hierdoor slapend armer worden. Ook de kennis dat onze pensioenen onhoudbaar zijn en we er zelf voor moeten zorgen, is algemeen verspreid, en toch,…
Ik ben 36 jaar en in mijn vriendenkring belegt bijna niemand. Zelfs als ik ze mijn mooie resultaten laat zien, dan nog verkiezen ze de “veiligheid” van een spaarrekening en vastgoed. Kijken we opnieuw aan tegen een verloren generatie op de beurs?