Iedereen kent wel de filmpjes of foto’s van kinderen die aan het fietsen zijn en roepen “kijk mama zonder handen” om daarna te vallen. “Eerst zonder handen, daarna zonder tanden” zegden wij wel eens tegen onze dochters toen ze nog jonger waren.
Misschien een gek iets in een beursblad, maar dat was waar ik direct aan moest denken toen ik de nieuwe memo las van Howard Marks.
Zoals u weet volg ik verschillende bekende beleggers. Niet voor beleggingsideeën, want die geven ze niet weg, maar wel voor hun brieven aan hun aandeelhouders of klanten. Een van hen is Howard Marks, en hij schreef ook nu weer een mooie nota.
In deze nota gaat Marks in op de drie manieren van beleggen waarbij op de beurs de rol van de mens wordt ingeperkt: Het beleggen in indexfondsen en andere vormen van passief beleggen, kwantitatief en algoritmisch beleggen en artificiële intelligentie, ofwel robotbeleggers. De volledige nota kan u hier lezen (Engels). Ik ga wat dieper ingaan op het deel dat hij schreef over passief beleggen en ETF’s.
In het verleden heb ik zelf al eens aangegeven dat ik een enorm gevaar zie in het passief beleggen en de indexfondsen. Hoewel het idee heel goed is om periodiek te beleggen en met zo laag mogelijke kosten, is het gebruik vandaag erg doorgeschoten, en wordt er actief gehandeld in deze passieve fondsen,…
Howard Marks noemt indexbeleggen een “can’t lose but also a can’t win” strategie. Je kan namelijk door de lage kosten en het weinig handelen, het amper slechter doen dan de index, maar de keerzijde is natuurlijk ook dat je het niet beter kan doen.
Met indexbeleggen is uiteraard niets mis. Met de tijd werd deze methode populairder omdat de meeste actieve beheerders na kosten er niet in slagen de indexen te verslaan over lange periodes. Waarom dan nog proberen en niet voor de lage kosten gaan, denken veel beleggers. Kortom passief beleggen werd steeds populairder.
Maar de financiële industrie is natuurlijk slim en heeft een manier gevonden om ook hieraan iets te verdienen. Na de gewone indexfondsen kwamen de ETF’s. deze ETF’s kunnen eveneens een index volgen, maar deze kunnen ook zijn samengesteld volgens een vaste set regels.
Hierbij was het maken van de ETF een actief gebeuren, waarna later alles via deze vaste regels en passief werd behandeld. En zoals het steeds gaat in de financiële sector is dan snel het einde zoek. Zo krijg je zelfs ETF’s die enkel Bijbels verantwoordelijk beleggen,..
Wat is er nog passief aan het beleggen in ETF’s die zo nauw geselecteerd zijn? Hierbij moeten actieve beslissingen worden genomen.
In 2016 waren er wereldwijd 4779 ETF’s. Vorig jaar waren er 1929 ETF’s in Amerika, waarvan er 284 in dat jaar alleen werden gecreëerd.
De nieuwste trend zijn de ETF’s met een hefboom. Ook hier lijkt de enigste reden handelen, want waarom zou je als passieve belegger 2 of 3 keer zo hard willen stijgen of dalen dan de index?
Waar Marks op wijst is dat die passieve fondsen hun geld steken in indexen en andere benchmarks die zijn samengesteld waarbij de populairste aandelen ook het meeste gewicht krijgen, omdat ze de grootste bedrijven zijn (of worden). Stel dat een aandeel een gewicht heeft van 12% in een index, en een ander maar 1%, dan wordt bij elke €1000 die in de ETF die deze index volgt er voor €120 gekocht aan het eerste en slechts voor €10 van het tweede aandeel. Je kan je dan ook voorstellen dat aandelen die niet in een index voorkomen nog meer achterblijven.
Het gekke daarbij is dat actieve beheerders bepalen wat de populairste aandelen zijn en de rest volgt, waarbij deze populairste aandelen nog sneller stijgen en de rest nog meer achterblijft.
Dit werkt goed zolang er voldoende actieve beheerders zijn die hun onderzoek doen naar de onderliggende bedrijven en hun management. Maar wat als de meerderheid van het geld “passief” is en gewoon volgt?
Op dat ogenblik zullen we veel meer verkeerd geprijsde aandelen zien, zowel te duur als te goedkoop. Kortom een geweldig gegeven voor de actieve beleggers (zoals wij) om meer koopjes te kunnen doen. De vraag is enkel nog bij welk gewicht van de passieve fondsen wij deze voordelen echt gaan beginnen voelen. Daarnaast zullen we deze koopjes ook steeds meer moeten gaan zoeken bij de kleinere aandelen, want grote aandelen sukkelen makkelijk in zo’n ETF, vaak gewoon al door de omvang van de ETF zelf.
