In een vorig artikel hebben we ons de vraag gesteld welke eigenschappen de belegger idealiter dient te hebben. Gesteld dat u kennis, tijd of goesting toch niet heeft, wat dan? Dan kan je een leverancier werven die het voor jou doet: meestal is dat een bank, een vermogensbeheerder of een gespecialiseerd fonds.
In dit artikel bespreken we één van de belangrijke criteria wanneer u het beleggen uitbesteedt. Dat is namelijk de beleggingsfilosofie en de daaruit vloeiende strategie die uw leverancier hanteert.
Zoals in vorige artikelen aangehaald: wanneer uw tijdshorizon lang genoeg is dan gaat u best voluit voor aandelen. Is dat niet het geval, dan overweegt u combinaties met andere vermogensklassen. Wij hebben het hier enkele over een lange termijn strategie. Laat dat uitgangspunt helder zijn.
We bespraken ook reeds het verschil tussen beleggen en speculeren. Veel mensen denken dat wanneer ze beleggen in een fonds, geleid door professionelen, ze automatisch aan het beleggen zijn. Maar is dat zo?
Toch speculeren?
De eerste vraag aan de partij waar u een lange termijn strategie aan uitbesteedt is: belegt of speculeert men? Ik hoor u denken: gespecialiseerde instellingen gaan toch niet speculeren met geld?
Neem bijvoorbeeld de legende Jim Simons, een wiskundige die tijdens de Koude Oorlog codes ontrafelde. Hij heeft met zijn Medaillon Fund winnende algoritmes gemaakt die de beurs consequent verslaan. Duizelingwekkende rendementen bereikte de man met zijn team. Is speculeren dus fout? Neen, als je de Champions League jaar na jaar wint met algoritmes, dan mag je best speculeren van mij. Kan je investeren bij deze man? Neen hij houdt zijn topfonds netjes gesloten voor hem en zijn naaste medewerkers.
Dichter bij huis zijn er banken en brokers die formules aanbieden gebaseerd op een kwantitatieve selectie van aandelen die een superieur momentum hebben. Met andere woorden uit een preselectie van aandelen ga je kijken welke in een opwaartse trend zitten en dan wordt die opwaartse ‘versnelling’, dat momentum, gevolgd. Hier komt technische analyse bij kijken en volgens ons ben je dan ook niet aan het beleggen, maar aan het speculeren. Bedenk dat deze werkwijzen gebaseerd zijn op modellen en dat deze modellen stand houden tot het tegendeel bewezen is.
Dezelfde redenering geld trouwens voor alles wat te maken heeft met goud, alle andere grondstoffen, munten, bitcoins en andere.
Beleggingsfilosofie
Laten we het ruimer open trekken: hanteert uw professionele helper aan wie u uw spaarcenten uitbesteedt een goede beleggingsfilosofie en daaruit voortvloeiend een goede beleggingsstrategie?
Aan speculeren doen we niet mee. Dat weet u intussen al. Maar wat met beleggen? Zijn alle vormen van beleggen evenwaardig? In onze zoektocht naar de Heilige Graal belichten we enkele werkwijzen die volgens ons niet bijdragen aan een goede filosofie.
Doe niet mee aan korte termijn denken
De Belgische en bij uitbreiding Europese regelgeving is zo gebouwd dat de fondsen voor de kleinere belegger een grote liquiditeit dienen te hebben. Dat betekent dat je dagelijks in en uit kan stappen, zoniet minstens om de 2 weken. Dat is niet fout maar het geeft een vals gevoel van veiligheid. De belegger weet dat hij het fonds kan verlaten wanneer hij wil.
Maar laat dat nu precies het probleem zijn. De belegger vertrekt uit het fonds op de meest verkeerde momenten, namelijk wanneer zijn portefeuille daalt. Omgekeerd wanneer de markt in stijgende lijn gaat worden veel beleggers aangespoord om weer in te stappen. Op het verkeerde moment uiteraard.
Dat alles wordt nog eens aangemoedigd door instellingen die het advies geven om nu toch maar uit dat witlooffonds te stappen omdat de aardbeien nu in trek zijn. Gevolg: in- en uitstapkosten die enkel de tussenpersonen ten goede komen en niet de belegger.
Volgens ons draagt het snel kunnen in- en uitstappen, het korte termijn denken niet bij tot goede rendementen. Integendeel het is nefast voor veel particuliere beleggers.
Te veel transacties in het fonds
Sommige beleggers denken dat hun private banker hard moet werken om zijn boterham te verdienen. Actief beheerde fondsen zijn per definitie niet passief en dus moet er actie aan te pas komen. Duur betaalde analistenteams komen met een goed idee. Dat wordt grondig bekeken en men handelt. Jammer genoeg handelt men veel te veel.
De frequentie van handelen op de beurs is toegenomen de laatste jaren. Hallucinant is de vaststelling dat dit niet leidt tot betere prestaties. Er zijn verschillende studies te vinden die dit met research onderbouwen. De meest recente die ik vond is deze van Claudia Champagn, Aymen Karou, Saurin Patel: “Portfolio Turnover Activity and Mutual Fund Performance” (oktober 2017). Hier te raadplegen
Deze en andere studies stellen vast dat wanneer een fonds veel transacties uitvoert, dit een slechte filosofie is die je portemonnee niet ten goede komt.
Economische voorspellingen
Heel wat handel in aandelen is ingegeven door macro-economische berichtgeving. Berichten over werkloosheid, inflatie, ondernemersvertrouwen, bruto nationaal product, … allemaal triggers waar de beursprijzen op reageren. Wij zijn van mening dat je als belegger hier weinig aan hebt. Sterker nog: scherm je af voor de dagelijkse berichtgeving van zowel tegenspoed als goed-nieuws-show.
Elk jaar opnieuw zien we in de Kerstperiode de voorspellingen van de economische goeroes: ze antwoorden graag op vragen als: hoeveel zal de lange termijnrente bedragen tegen einde volgend jaar? Hoe gaat de spread tussen Duitsland en Italië evolueren? Hoe gaan de beurzen hier op reageren? Komt er een recessie aan of toch net niet? Het is een leuke oefening om die blaadjes bij te houden en vooral die van het vorige jaar nog eens te lezen. Bekijk het als amusementswaarde, maar laat je vooral niet leiden door economen om goede beursprestaties neer te zetten.
Hoe komt dat? De beurs prijst de gekende informatie in. De markt weerspiegelt het gemiddelde van wat men verwacht. Het is dus niet voldoende om als individuele belegger of fonds een goede voorspelling te doen, het is zaak om een betere voorspelling te doen dan de anderen. En daar wringt het schoentje.
Ons advies is om je te laten vastbinden of je oren dicht te stoppen met was zoals Odysseus dat deed om de lokroep van de sirenes te weerstaan. Vervang de sirenes door je smartphone en het dagelijkse nieuws aan je vingertippen en je hebt de beeldspraak begrepen.
En dus vermijden we ook fondsen die portefeuilles balanceren volgens de dagelijkse economische berichtgeving.
‘Koop wat je kent’ paradigma
We gaan later nog beschrijven dat je inderdaad best koopt wat je kent, of minstens wat je goed kan begrijpen. Maar deze correcte stelling wordt soms verkeerd toegepast. Ik ben zelf 30 jaar actief geweest in de ICT sector. In de jaren 1990 kon een IT manager kan niet ontslagen worden omdat hij een IBM computer kocht. Onmogelijk. Ook al faalde het project grandioos, hij had gekocht wat iedereen kent en dus was dat OK. Het kon zijn fout immers niet zijn.
Van uit die redenering kopen fondsen dikwijls aandelen die de klant kent. Dat zijn de klinkende namen die u allemaal kent: dikwijls grote Amerikaanse techreuzen. Dat geeft de investeerder-klant een goed gevoel. Net zoals bankaandelen vóór de financiële crisis een goed gevoel gaven.
We zeggen niet dat de grote Amerikaanse techreuzen onderuit zullen gaan, maar we zeggen wel dat de zogenaamde veilige namen niet per definitie een goede belegging zijn. Dat zijn immers bedrijven waar de analisten zich voor de voeten lopen. En waar een actief fondsbeheer weinig verschil kan maken.
Hoe dan wel? Waardebeleggen!
In de zoektocht naar een degelijke beleggingsfilosofie komen we onvermijdelijk uit bij Benjamin Graham. Hij is samen met David Dodd de grondlegger van wat later waardebeleggen zou worden genoemd. Hij was professor van miljardair Warren Buffett, die hem beschouwt als de belangrijkste man in zijn leven na zijn vader. In 1934 publiceerden Graham en Dodd het boek ‘Security Analysis’, dat tot op de dag van vandaag wordt beschouwd als een van de belangrijkste boeken voor investeerders. Hij maakt in dit werk onderscheid tussen investeren en speculeren. In 1949 volgde zijn andere standaardwerk ‘The Intelligent Investor’. Dit boek vind je in onze boekenkast.
Samengevat
We hebben dus de belangrijkste zaken opgesomd die we willen vermijden wanneer we fondsen gaan selecteren:
- We houden niet van speculatieve quant-fondsen (ook al zijn er die mooie adelbrieven kunnen voorleggen)
- We doen niet mee aan korte termijn speculatieve momentum-denken (ook al zal je hier winnaars vinden)
- Veel transacties uitvoeren komt de belegger niet ten goede en we vermijden portfolio’s met hoge ‘turnover’ (dus waar aandelen dikwijls roteren)
- Economische voorspellingen laten we voor wat ze waard zijn. Waarom zou een gemiddeld fonds de economie beter kunnen voorspellen dan zijn collega beheerder?
- Bekende namen kopen klinkt veilig maar is dat ook een goede strategie?
We bespreken de oerdegelijke aspecten van waardebeleggen in ons volgende artikel. Het is helemaal hieraan gewijd.