Voor de aandelennieuwsbrief SMART Capital schreef ik deze maand “Wat moeten we er nog van denken” als edito. En op datzelfde elan wil ik hier voor Chess Capital verder gaan in deze marktvisie, daarom even een klein deeltje herhaling.
Warren Buffett zei, wees angstig wanneer anderen gulzig zijn en wees gulzig als anderen angstig zijn. De enige angst die ik momenteel zie op de beurs is FOMO (fear of missing out) en dus word ik angstig. Ik heb angst omdat het niet goed gaat met de economie. We krijgen wel hoera berichten dat we in 2020 het laagste aantal faillissementen kenden van de afgelopen twee decennia, maar hoe kan dat ook anders als al die bedrijven aan het infuus van staatssteun hangen en je een moratorium op faillissementen hebt. Wat denk je dat er gaat gebeuren van zodra deze steun wegvalt? Ok, er zijn ook bedrijven die beter hebben gedraaid dan ooit, maar gaat dat opwegen?
En ondanks dit blijven de beurzen stijgen, gaat bitcoin door het dak,… Er wordt gigantisch veel betaald voor lucht. Maar wat als deze lucht ineens erkend wordt voor wat het is, namelijk gebakken lucht? Er staan ongelukken te gebeuren voor sommige mensen die hun spaargeld gaan verliezen.
Ik zie mensen auto’s kopen (met leasing) omdat ze gigantische winsten op de beurs maakten. Maar in plaats van die winst te verzilveren en daarmee dan die auto te kopen, gaan ze liever lenen en laten ze hun raketjes (want zo noemen ze hun aandelen) verder lopen.
Terwijl fraude steeds alomtegenwoordig is, zie je vandaag nog meer piramidespelen dan eerder. Winsten van 5% per week worden beloofd. En zelfs als je iemand er voor waarschuwt, dan krijg je het antwoord, tja, als ik er vroeg genoeg in zit, dan komt het wel goed voor mij…
Natuurlijk kan je argumenteren dat de beurs terecht stijgt omdat de centrale banken massaal geld in het systeem pompen, en door de steunmaatregelen van de overheden. Dit houdt de rente laag, waardoor er geen alternatief meer is voor aandelen. Gaan ze dan maar ongebreideld blijven printen tot in de eeuwigheid? We hebben gezien wat dat meebrengt in Japan. Wat als ze dit ooit terugdraaien?
Ik zie fondsbeheerders tweeten over de aandelen in hun portefeuille en deze maar blijven ophemelen. En ja dan gaat het weer over Tesla. Maar als je dan weet dat deze fondsen beperkt zijn tot een maximum van 10% in 1 positie, dan weet je dat er iets niet klopt.
Dan weet je, zeker na de stijging die Tesla vorig jaar kende, dat zij aan deze 10% zitten. Dat wil dan ook zeggen dat terwijl ze de lofzang over Tesla zingen en deze blijft stijgen, zij wel verplicht zijn om constant aandelen van Tesla te verkopen om onder deze 10% te blijven. Of het nu gedwongen verkoop is of niet, maar iets promoten wanneer je zelf aan de verkoopzijde staat, dat is niet helemaal netjes.
Op de beurs zien we na de rally van eind vorig jaar enorme excessen opduiken. Omdat Tesla zowat het uithangbord is van deze excessen gebruik ik deze opnieuw als voorbeeld. De markt prijst Tesla op $806,14 miljard, en zoals u waarschijnlijk wel ergens gelezen heeft, waren zij vorig jaar goed voor een productie van net geen 500.000 wagens. Volkswagen staat aan een marktkapitalisatie van €83,48 miljard op de beurs, aan de huidige wisselkoers dus zo’n 8 keer minder dan Tesla. Nochtans verkocht Volkswagen vorig jaar ook 442.000 elektrische voertuigen en er staan nog 70 nieuwe elektrische modellen gepland om op de markt te komen voor 2028. Om niet te spreken over die ruwweg 10 miljoen andere auto’s die ze produceren.
Of anders bekeken, zoals marktanalist Asymco het beschrijft, Tesla zorgde er op haar eentje voor dat de prijs op de beurs van alle automakers samen, vorig jaar verdubbelde. En dat in een jaar waarin de totale aantallen van auto’s lager ging. Als we hier dieper op ingaan wil dit zeggen dat er ofwel in de relatief nabije toekomst dubbel zoveel auto’s gaan zijn als vandaag of dat auto’s dubbel zo duur gaan worden, of dat de automakers dubbel zo winstgevend gaan worden.
Dubbel zoveel auto’s gaat het alvast niet worden, waar gaan we die allemaal parkeren? Dubbel zo duur is ook onmogelijk als de mensen niet allemaal dubbel zo rijk worden. En een verdubbeling van de winstgevendheid van de automakers is ook onmogelijk, want de concurrentie is in deze sector te groot en dat is nu eenmaal hoe concurrentie werkt.
Dan blijft er nog maar één optie open, en dat is dat de helft van de prijs die op alle automakers samen wordt gekleefd eigenlijk waardeloos is. Als Tesla dan zogezegd correct geprijsd is, en ik ga ervan uit dat dit door velen zo wordt bekeken, gezien de koersdoelen van vele analisten en het feit dat er vandaag nog kopers zijn van het aandeel en niet iedereen deze verkoopt, dan zou dat willen zeggen dat alle andere automakers waardeloos zijn.
Of zou het toch zijn dat er een enorme luchtbel is geblazen in de prijs van Tesla?
En Tesla is niet het enige aandeel dat waanzinnig geprijsd staat. Kijk naar het Nederlandse Fastned, welke laadpalen voor elektrische wagens plaatst, deze staat geprijsd aan €962 miljoen, het bedrijf is nog fors verlieslatend en heeft een omzet van €6,6 miljoen. De groei die dit bedrijf moet doorgaan (en dan nog winstgevend worden) is zo gigantisch dat dit eigenlijk onmogelijk is. Natuurlijk kan het bedrijf nu gebruik maken van deze waanzinnige koers om nieuwe aandelen uit te geven. Op die manier kunnen ze met spotgoedkoop geld toch een groot stuk van deze groei realiseren. Zo kan deze waanzinnige overwaardering uiteindelijk het bedrijf ten goede komen.
Is risico verdwenen?
Zo’n uitwassen zijn deels het gevolg van de emotie van beleggers, maar eveneens van het beleid van de centrale banken en de overheden. Deze hebben de beleggers ervan overtuigd dat het risico bij beleggen verdwenen is, en dat maakt dat de beurs zijn rol als prijszetter niet meer kan vervullen. Dit zijn de woorden van Seth Klarman van Baupost Group, één van de beste waardebeleggers, ik deel deze mening 100%.
Hij komt met een nog straffere oneliner die ik graag met u deel: “ Met zoveel interventies is het uitzoeken of de economie in een recessie zit, net zoals proberen te bepalen of je koorts hebt nadat je een flinke dosis aspirine genomen hebt. Maar het is net zoals met kikkers in water dat langzaam naar kookpunt wordt gebracht, beleggers worden geconditioneerd om gevaar niet meer te herkennen”
Volgens Jeremy Grantham van GMO is de stierenmarkt die al gaande is sinds 2009 nu uitgemond in een epische bubbel met extreme overwaarderingen, explosieve koersstijgingen en hysterisch speculatief beleggersgedrag. Hij gelooft dat wat we nu zien, de geschiedenis zal ingaan als één van de grootste financiële bubbels, samen met 1929 en 2000. Voor de meerderheid van de beleggers vandaag kan dit volgens Grantham de belangrijkste gebeurtenis zijn in hun beleggingscarrière. Hij staaft deze bevindingen door te wijzen op het grote aantal IPO’s (bedrijven die voor het eerst naar de beurs komen), de SPAC’s en het feit dat het volume van retailbeleggers maal 8 is gegaan sinds 2019, terwijl 2019 ook al ver boven het historische gemiddelde zat.
Een SPAC is een Special Purpose Acquisition Company. Eigenlijk is dit een lege huls die naar de beurs gebracht wordt met het idee om met het geld dat wordt opgehaald een bedrijf te kopen en deze zo via een omweg naar de beurs te brengen.
Er is maar één iemand die hiermee geld verdient en dat is de zogenaamde “promotor”, diegene die deze SPAC opricht. Want in deze tijden gaan ze geen koopjes vinden om naar de beurs te brengen.
Dit is wederom een voorbeeld van hoe de financiële industrie nog niets geleerd heeft uit het verleden, en weer profiteert van het gebrek aan kennis van de massa. Of misschien beter gezegd, nog steeds niet ethisch correct handelt.
Maar dat belet niet dat deze SPAC’s de hoogte in worden geduwd door alle retailbeleggers en er dus de illusie is dat ook dit goede beleggingen zijn.
Verder zien we ook dat het Cape model van Robert Shiller aangeeft dat de aandelen net zo overgewaardeerd zijn als in 2000 en ook de zogenoemde Buffett Indicator heeft het record van overwaardering gesteld in 2000 doorbroken.
Net zoals in elke bubbel krijg je enorme verschillen in waarderingen, waarbij er bedrijven zijn waar geen prijs hoog genoeg lijkt, maar tegelijk in de donkere hoeken van de markt er ook bedrijven ondergewaardeerd zijn. Vandaag zitten we met de extra moeilijkheidsgraad van Corona en de lockdowns om te kunnen bepalen of sommige van deze aandelen, terecht of onterecht zo laag geprijsd staan.
Elke bubbel barst uiteindelijk
En omdat obligaties nog vele malen duurder zijn dan aandelen, blijven de beleggers dansen op het feest van de aandelenmarkten. Velen met het oog op de uitgang, maar zolang de muziek blijft spelen, blijven ze dansen. Maar op een bepaald ogenblik zal de muziek stoppen, wat de aanleiding zal zijn is vandaag nog onbekend, en we weten ook niet of dit binnen een week, een maand een jaar of langer zal zijn. Wat we wel weten is dat elke bubbel op een bepaald ogenblik uit elkaar spat, en dat is het moment wanneer de muziek stopt en iedereen tegelijk naar de uitgang holt…
Laat uw hoofd niet gek maken in de huidige markt, maar focus op de prijs die u betaalt ten opzichte van de waarde, want net als in elke markt is de prijs die u betaalt van groot belang voor uw uiteindelijke rendement.
Aandacht voor webinars
U heeft het misschien al gemerkt indien u onze LinkedIn pagina volgt. We zijn gestart met webinars rond bepaalde thema’s. Concreet zijn dat:
• Waardebeleggen is van alle tijden
• Heuristieken en biases, de denkfouten die we maken op de beurs
• Jeugd en startende beleggers (op aanvraag een interactieve sessie in kleine groepen)
Onze volgende webinar gaat over waardebeleggen en is gepland op 23 februari om 19u30. Via deze link kan u registreren: https://app.livewebinar.com/109-950-341/c90c63262b24af02920ad6d42f18c862. Omdat het aantal plaatsen beperkt is vragen we enkel te registreren indien u ook effectief deelneemt.
