Ingegeven door een studie van Morningstar, waaruit bleek dat actief beheerde fondsen slechter presteren dan de markt in haar geheel, ben ik in 2011 een eerste keer gaan kijken of holdings geen beter alternatief vormen voor beleggers die niet zelf beleggen dan het beleggen in fondsen.
We zijn nu ondertussen 7 jaar later en ik herhaal deze studie nu voor de vierde maal. Zouden de fondsen er al beter uitkomen?
Fondsen presteren slechter dan de markt
In 2016 wees een studie van de Financial Times er op dat 86% van de actief beheerde fondsen slechter presteerden dan hun benchmark index over de laatste 10 jaar. In Nederland was het zelfs nog erger, volgens een studie van S&P-Dow Jones presteerden 100%, dus alle actief beheerde fondsen in Nederland, slechter dan de benchmark over de laatste vijf jaar. In Zwitserland was dit 95% en in Denemarken 88%. In de rest van Europa was het minimaal 4 op 5 fondsen die slechter presteerden dan de index, op tien jaar tijd werd dit 86%.
Uit een publicatie van Mark Perry, professor economie bij de universiteit van Michigan haalde ik volgende tabel

Op jaarbasis is het mogelijk dat fondsen beter presteren dan de index, als is de kans daar ook al niet heel groot, maar op lange termijn is de kans bijzonder klein. Op drie jaar is de kans al geslonken tot minder dan 20% dat je het juiste fonds hebt gekozen, en voor de echt lange termijn is het eerder hopeloos te noemen.
Dat wil niet zeggen dat alle fondsbeheerders het slecht doen, in tegendeel, er is een kleine groep van sterbeheerders die ook op lange termijn beter presteren dan de index, echter hetgeen ze beter presteren gaat vaak naar hen zelf via kosten en commissie zodat er niets over blijft voor de beleggers.
Met andere woorden, u moet niet enkel op zoek gaan naar een goede beheerder, maar naar een goede beheerder die lage kosten aanrekent. Veel geluk tussen de vele duizenden fondsen. In 2011 heb ik de fondsen van BNP Paribas alleen geteld, dit waren er meer dan 1500, en dat is slechts één van de honderden uitgevers.
Een alternatief is beleggen in passief beheerde fondsen, dit zijn fondsen die een bepaalde index volgen en hiervoor veel lagere kosten aanrekenen. Je prestaties volgen dan de index min de beheerskosten, vaak tussen 0,25% en 0,5%.
We mogen dan ook stellen dat je als belegger bijna zeker bent dat je met een fonds op lange termijn slechter presteert dan de markt.
Alternatief voor fondsen
Omdat ik zelf een actief belegger ben en daarom niet word geconfronteerd met fondsen, ben ik op zoek gegaan of er voor de passieve belegger en/of de belegger die voldoende spreiding wil, geen alternatieven bestaan.
Een passieve belegger is voor mij iemand die beseft dat hij/zij op de beurs moet aanwezig zijn om zijn vermogen te bewaren en doen groeien, maar die zelf er geen tijd en energie in wil steken, maximaal een eventuele driemaandelijkse controle.
In 2011 heb ik in mijn artikel daarom 10 Belgische holdings genomen en in elke holding virtueel €1.000 geïnvesteerd in 2001 en hun gezamenlijke prestatie over 10 jaar vergeleken met deze van de BEL20, Euronext 100 en Eurostoxx50.
De tien holdings van toen waren Ackermans & van Haaren, GBL, NPM, Sofina, Quest for Growth, Brederode, Bois Sauvage, Henex, Gimv en Floridienne.
Ik heb toen ook aangetoond dat deze holdings ook voor voldoende spreiding zorgden voor de beleggers.
Met slechts 10 aandelen hadden de beleggers activiteiten in meer dan 20 verschillende sectoren en meer dan 100 bedrijven, met vele bekende namen zoals: Total, Engie, Adidas, Umicore, SGS, Pernod Ricard, LafargeHolcim, Group Flo, M6 televisie, Exmar, Colruyt, Delhaize, Danone, B&W, Deceuninck, Petit Forrestier, Econocom, Unit 4, Hewlett Packard, EVS, Arcadis, Imtech, KPN, Accel Group, Royal Dutch Shell, Nestlé, Unilever, E.on, Sanofi-Aventis, Ageas, France Telecom, Samsung Electronics, Bank Degroof, Bank van Breda, Bank Delen, Berenberg Bank, Neuhaus, Recticel, Ter Beke, Heineken, DEME, Leasinvest Real Estate, Sipef,…
Holdings als alternatief voor fondsen
Ik had graag de studie later exact over gedaan, maar in tussentijd werden NPM en Henex door hun grootaandeelhouders van de beurs gehaald. Uiteraard is dit niet omdat deze slecht presteerden, integendeel. Daarnaast heb ik voor een beter beeld de Eurostoxx 50 welke zeer slecht presteerde (zelfs negatief over 2001-2018) en de Euronext 100 vervangen door de Euro Stoxx 600.
De privak Quest for Growth heb ik ook uit de data geweerd. Dit omdat een privak toch een apart beestje is (deze moet bijvoorbeeld 80% van het resultaat uitkeren als dividend) en dat door de enorme dividendbetalingen het beeld hierdoor werd vertekend.
Om nog iets vollediger te zijn dan in 2011 ben ik niet enkel gaan kijken naar de volledige 17 jarige periode,waarin de crisis na de aanslagen in Amerika en de financiële crisis van 2008-2009 en de latere eurocrisis allemaal mee in zit, niet bepaald de makkelijkste periode dus voor de managers van de holdings. Ik heb naast deze 17 jaar ook gaan kijken naar de drie vijfjarige periodes die er in vallen, aangevuld met de laatste drie jaar afzonderlijk. Telkens werd de koers zo dicht mogelijk bij 1 februari van het betreffende jaar genomen als referentie
Opnieuw werd in elke holding aan het begin van elke periode een bedrag van €1000 geïnvesteerd.

Zoals u in de tabel hierboven kan zien versloegen de holdings met een zeer ruime marge de indexen in de volledige 17 jarige periode, maar ook in elke vijfjarige periode en de drie individuele jaren
Over 17 jaar kon een belegger maar liefst een verschil maken van 126,52% op de best presterende index, de BEL20 en zelfs meer dan 150% op de Stoxx Europe 600. Weet ook dat de BEL 20 een redelijke goede index is geweest in deze periode. Van de AEX heb ik spijtig genoeg geen gegevens gevonden van 1 februari 2001, maar op 1 januari 2001 stond deze op 637,6, op 1 februari van dit jaar op 556,87, een daling van 12,66%!
Voor de volledigheid geef ik hieronder ook nog even alle individuele prestaties van de holdings ten opzichte van de indexen.

Hierin zien we dat er ook tussen de holdings enorme verschillen optreden, maar dat op de 17 jarige periode geen enkele holding slechter presteerde dan de Stoxx Europe 600 en slechts 1 slechter presteerde dan de BEL20
Om het met de samengestelde jaarlijkse groei weer te geven, zoals ik ook doe voor mijn prestaties. De CAGR voor de indexen bedroeg over deze 17 jarige periode 1,86% voor de BEL20, en 0,58% voor de Stoxx Europe 600. Kort gesteld, net niet genoeg om de inflatie bij te houden, u had uw dividend dus hoog nodig. De holdings als geheel hadden een CAGR van 5,86%, fors meer dan de inflatie en u kon uw dividend nog eens gebruiken om op te leven!
Een passief belegger of iemand die wil spreiden heeft dus wel degelijk een alternatief voor fondsen, want deze presteren gemiddeld dan nog eens slechter dan de markt. Nog een leuke extra is dat het gemiddelde dividend dat de holdings uitkeerden ook hoger ligt dan deze van de fondsen, het verschil wordt alleen maar groter.
Net om deze redenen heb ik in SMART Capital extra aandacht voor holdings.