Nu we verschillende methodes hebben bekeken om goedkope en/of waarde aandelen te vinden in de reeks “Beleggen in ondergewaardeerde aandelen“, zie ik me toch verplicht om U te wijzen op de waardeval of value trap.
Een value trap is een aandeel waarvan de prijs een sterke val heeft gekend. Hierdoor lijken de standaard waarderingen zoals P/E of dividendrendement te wijzen op een waarde aandeel.
Het verschil tussen een value trap en een value stock is dat deze eerste terecht goedkoop noteert, dit omdat deze bijvoorbeeld marktaandeel verliest, de winstmarges ziet dalen of omdat er ergens een lijk in de kast zit. Het kan ook iets simpeler zijn zoals slecht management of de onkunde om zich te onderscheiden van de concurrentie.
Hoe een Value Trap of Waarde Val herkennen?
Er is maar één echte manier om een value trap te herkennen, en dat is door het analyseren van het bedrijf, zijn balans en de sector waar dit bedrijf deel van uitmaakt.
Als gewone belegger, die zijn investeringen vaak nog voor en na zijn werkuren of in de weekends moet onderzoeken, is dit vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Hoewel het beheren van het geld binnen het gezin ook belangrijk is, zijn de partner, kinderen en familie nog veel belangrijker. Het doel is een manier te vinden om snel het kaf van het koren te kunnen scheiden, zodat er meer tijd over blijft om te genieten van wat echt belangrijk is.
Als eerste manier om een value trap snel te herkennen denk ik aan de Piotroski F-score, die net hiervoor ontwikkeld is. U kan er meer over lezen in onze artikel hierover.
Gelijkaardig aan de F-score is er ook nog de Altman Z-score. De Z-score is ontwikkeld om bedrijven te kunnen aanduiden welke in financiële problemen zouden kunnen komen, en eventueel op termijn failliet kunnen gaan.
Het probleem met beide scores, is dat je over de juiste tools moet beschikken om ze te kennen zonder zelf te moeten rekenen.
Hieronder een paar tips om een value trap te herkennen:
- Vermijd aandelen waarbij sprake is van fraude of onjuistheden in de boekhouding
- Wees voorzichtig met bedrijven met een te optimistisch management
- Wees voorzichtig met bedrijven in zeer gereglementeerde sectoren
- Vermijd aandelen die hun dividend hebben verminderd of geschrapt
- Vermijd aandelen met een hoge schuldgraad
- Wees voorzichtig voor bedrijven in een zeer concurrentiële sector
- Vermijd aandelen die in prijs gezakt zijn vanwege verouderde producten of dienstverlening
- Bekijk enkel bedrijven die winst maken
- Wees voorzichtig met cyclische bedrijven, hun waardering lijkt het goedkoopst wanneer zij het duurst zijn ten opzichte van hun winst, en ze zijn het goedkoopst wanneer ze het duurst lijken ten opzichte van hun winst.
- Kijk naar het gedrag van insiders, zijn ze koper of verkoper?
- Is ondanks de prijsdaling de onderliggende strategie van het bedrijf nog intact?
Wat moeten we doen om een value trap te vermijden?
Bovenstaande is allemaal goed en wel, maar is nog steeds niet even snel te bekijken. De meeste punten vragen toch enig onderzoek of studie van het bedrijf en de sector. Veel kan je weten als je dagelijks op de hoogte blijft van het economische nieuws door bijvoorbeeld de krant te lezen.
Wat kunnen we dan wel snel doen met enkele drukken op ons keyboard?
Via Google Finance kan U enkele kerncijfers per bedrijf oproepen. Deze kerncijfers worden door Google ineens in een tabel geplaatst met enkele concurrenten. Op deze manier hebt U direct een overzicht of het bedrijf beter of slechter af is dan zijn competitie.
Naast deze kerncijfers vindt U ook de recente nieuwsberichten en de nodige links naar de website van het bedrijf, en informatie over het management.
In de cijfer gegevens van Google kan U kiezen tussen de meest recente jaarcijfers, of de meest recente kwartaalcijfers. In veel gevallen kan het geen kwaad beiden even te bekijken.
We gaan op zoek naar gegevens in Google Finance om toch weer enkele value traps te vermijden (indien U deze kolommen niet tegenkomt kan U deze erbij zetten door op Add or remove columns te klikken):
- We kijken of het bedrijf winst maakt: Net Income is positief
- We kijken naar de schuldgraad, hiervoor hebben we de Current Ratio, Long Term Debt to Assets, Total Debt to Assets, en Lt Debt to Equity en Total Debt to Equity. Mijn voorkeur gaat uit naar Total Debt to Assets of Total Debt to Equity al naargelang het een kapitaal intensief bedrijf is of niet. Ik zie deze ratio's graag onder de 65%
- Bij een bedrijf met een hoog dividendrendement kijk ik ook naar de pay-out ratio, deze kan je er niet direct uithalen, maar moet je even je rekenmachine nemen en het Dividend delen door de Earnings per Share, de ratio moet onder de 70% blijven.
- Een alternatief is de ratio van het dividend ten opzichte van de cashflow, hierbij hebben we ook ons rekenmachine nodig en moeten we het dividend vermenigvuldigen met het aantal aandelen en daarna delen door de EBITDA.
Niet elke Value Trap valt (op tijd) te herkennen
Het verschil tussen een value trap en een waarde aandeel, is dat deze laatste uiteindelijk zal terugkeren naar hogere koersen, er is een katalysator waarom mensen terug aandelen zullen kopen, zoals bijvoorbeeld de aankoop van aandelen door insiders, goede nieuwe producten, of goede resultaten. Een value trap heeft geen enkele van deze kernmerken en zal waarschijnlijk cashflow problemen kennen.
Een voorbeeld van een value trap, die men nog maar recentelijk zo erkend is Nokia. Deze wereldmarktleider leek al jaren een kansrijke value stock vanwege de lage waardering en het hoge dividend. Het bedrijf werd echter op gebied van innovatie stevig voorbijgegaan door Apple en Samsung, de vraag is nu of Nokia dit ooit kan omkeren.
Het wordt een value trap genoemd, net omdat het een val is, moest iedereen deze op voorhand kunnen herkennen, was het geen val meer. Het leuke echter aan investeren is dat je niet altijd gelijk moet hebben. Onze margin of safety dekt ons al in, maar daarnaast kan je geld verdienen, zelfs al heb je maar 6 of 7 keren op 10 gelijk. Zolang je aandacht besteed aan je bedrijven, de balans bestudeert en op de hoogte blijft van het nieuws kan vermeden worden (veel) geld te verliezen.
