De tweestrijd tussen concentratie of diversificatie van mijn portefeuille is iets wat me nog vaak bezig houdt. En het is ook één van de zaken die het moeilijkste zijn om over te brengen aan nieuwe beleggers.
Vaak hebben ze de quote gehoord van Buffett dat zegt “houd al je eieren in één mand, maar houd deze mand goed in het oog”, en vatten ze dit op als een signaal om een geconcentreerde portefeuille aan te leggen. Maar is dat wel een goede strategie?
Ja en neen, alles hangt af van met welk type aandelen je je mandje vult.
Aan de ene kant wil ik niet enkel een aantal goedkope aandelen bezitten, maar waarvan de onderliggende bedrijven niet erg goed zijn. Maar het kunnen wel leuke beleggingsopportuniteiten zijn als ze genoeg bescherming bieden, bijvoorbeeld door het geld en de activa die hoger is dan de beurskoers. Als ik zulk type van aandelen heb, dan zal ik gaan voor diversificatie.
Aan de andere kant ben ik bereid om in mijn portefeuille 10% tot zelfs 20% in één aandeel te steken, als ik het bedrijf goed begrijp en heb vastgesteld dat er duurzaam competitief voordeel (of meerdere) is en dat het bedrijf, en haar producten, een houdbare positie in de markt hebben (denk bijvoorbeeld aan Coca-Cola). Dit zijn ook aandelen waar we profiteren van hun groei en het herinvesteren van de winst. Deze bedrijven kunnen makkelijk 10 jaar of meer in onze portefeuille blijven. Dit zijn aandelen die ik voor de lange termijn wil houden, als ik ze tegen een mooie prijs kan kopen.
Met andere woorden, concentratie in de portefeuille komt voor wanneer:
- Ik het bedrijf begrijp
- Ik de competitieve voordelen ken
- De competitieve voordelen duurzaam zijn
- Het aandeel noteert tegen een prijs, waar mijn geschatte toekomstige rendementen hoger dan gemiddeld zijn (15% of hoger)
Het komt spijtig genoeg maar zelden voor dat een kwaliteitsaandeel met zulke kenmerken laag genoeg geprijsd staat op de beurs. Slechts af en toe komt dit voor, en wanneer dit voorvalt, wil je voluit kopen en deze voor de lange termijn houden, of tenminste tot de beurskoers hoger is dan intrinsieke waarde.
Als je echter geen kansen ziet om grote posities te nemen in zulke kwaliteitsbedrijven, dan kan je beter goedkope aandelen bezitten en diversifiëren. Het is niet even goed als het “voor altijd” idee van Buffett, maar het is het op één na beste en kan hoge rendementen bieden aan de geduldige en emotioneel stabiele belegger.
Momenteel heb ik zo enkele kwaliteitsbedrijven in portefeuille, maar spijtig genoeg niet genoeg en voor mij eigenlijk ook te kleine posities, dit zijn ook de enige aandelen waarmee ik concentratie zou opbouwen. De rest van de tijd houd ik een reeks bovengemiddelde aandelen aan tegen prijzen die lager dan gemiddeld zijn, en daarnaast bezit ik ook steeds enkele spotgoedkope aandelen ten opzichte van hun activa.
Koop goedkope en goede bedrijven
De basis van mijn portefeuille bestaat uit een aantal beter dan gemiddelde bedrijven die ik heb kunnen kopen tegen goedkopere prijzen. Hierdoor heb ik een margin of safety ten opzichte van hun waarde. Voor een aantal van hen zal de koers keren en zullen ze me mooie winsten opleveren. Bij voorkeur hebben deze bedrijven een potentieel waar je niet voor moet betalen, het realiseren van dit potentieel valt vaker voor dan dat de beurs gelooft, waardoor je mooie resultaten haalt. Komt het potentieel niet uit, dan wordt dankzij de margin of safety het verlies beperkt (als er verlies is).
Als je teveel betaalt voor een kwaliteitsbedrijf, dan moet je er op rekenen dat het bedrijf blijft groeien en een hoog rendement op haar ingezette middelen (ROE, ROCE,…) blijft genereren.. Dit kan goed uitdraaien, maar ik koop liever een mandje van goedkope en goede bedrijven waarvan de prijs wijst op mindere vooruitzichten en moeilijke omstandigheden. Deze aandelen hebben vaak een beperkt neerwaarts risico omdat (verwachte) slechte resultaten al in de koers verwerkt zitten, maar als ze dan beter doen dan verwacht, dan zien we dat de aandelen significant kunnen stijgen.
Concentratie of diversificatie?
Uiteindelijk komt concentratie neer op de mogelijkheid van de belegger om het bedrijf te waarderen en de risico’s in te schatten die eigen zijn aan het bedrijf en de sector. Als je geconcentreerd wil beleggen, moet je zowel een goede aandelenanalist als een bedrijfsanalist zijn. Niet makkelijk en iets waar maar weinigen in slagen.
Veel waardebeleggers praten er over dat ze bereid zijn om hun portefeuille te “concentreren rond hun beste ideeën”, waarmee ze Buffett volgen natuurlijk. Maar terwijl velen proberen om te beleggen zoals Buffett eindigen de meesten met gemiddelde resultaten (zoals de index) omdat ze niet zoals Buffett de analyse van aandelen kunnen combineren (zien of een bedrijf ondergewaardeerd is) met bedrijfsanalyse ( competitieve voordelen herkennen, kwaliteit van het management,…). Zo’n samenkomst van aandelen analyse en bedrijfsanalyse is best vergelijkbaar met een ambacht. Je kan de technieken leren, maar er spelen ook andere factoren om een geweldig ambachtsman (of vrouw) te worden (emoties, talent, inzicht, kennis van de sectoren,…).
Het is daarentegen veel makkelijker om gewoon een aandelenanalist te zijn die vooral kijkt naar de cijfers met slechts enkele indrukken vanuit de bedrijfsanalyse. Velen zullen het hierover niet eens zijn met mij, maar dit lijkt me voor de meeste beleggers de veiligste manier om hun kapitaal te beleggen (want ook tijd speelt een belangrijke rol, niet iedereen heeft de tijd om de hele dag bezig te zijn met zijn/haar beleggingen).
Je kan een margin of safety (veiligheidsmarge) bekomen op twee manieren, door het kopen van bedrijven van hoge kwaliteit of door het kopen van goedkope aandelen. Combinaties zijn uiteraard ook steeds mogelijk. Maar als je wil concentreren, dan kan je beter geconcentreerd zijn in hoge kwaliteitsbedrijven tegen een redelijke prijs. Dit is de manier dat Buffett werkt, welke niet makkelijk is, zeker niet als je vandaag start en instapt aan de huidige prijzen.
Als je diversifieert over een reeks goedkope aandelen, dan komt je veiligheidsmarge voort uit het goedkoper kopen. Bedrijfsspecifiek risico verlaagt door het diversifiëren.
Beleggen is een ambacht waarin Buffett beter is dan al de rest. De rest kan hem proberen na te doen, maar we kunnen ook proberen Schloss of Graham na te doen, met veel meer kans op succes. Met de tijd zullen je talenten evolueren (in bedrijfsanalyse) en zal ook je beleggingsmethode evolueren.
Beleggen is een levenslange reis, waarbij we constant bijleren.
