Er wordt heel veel gezegd en geschreven over het Coronavirus en ik wil me niet mengen in het debat over hoe dodelijk deze nu echt is en of de situatie correct wordt aangepakt. Dat is niet mijn expertise en niemand zit te wachten op mijn bijdrage daarin.
Waar ik wel graag mijn mening over deel is de impact die deze pandemie kan hebben op de economie en bijgevolg onze beleggingen.
De vraag die we niet kunnen beantwoorden is of deze angst slechts tijdelijk is en of het meeste van de verloren omzet later zal worden ingehaald. Alles zal daarbij afhangen van hoe de verschillende overheden zullen reageren op uitbraken op hun grondgebied.
Krijgen we lange periodes van quarantaines dan zal de economie een flinke knauw krijgen.
Een beeld zegt meer dan 1000 woorden. Op de afbeelding hieronder ziet u de vervuiling in de lucht in China in de eerste drie weken van dit jaar en daarna de vervuiling tijdens de periode van quarantaine. Kortom alles lag daar volledig stil en dat gebeurde van de ene dag op de andere.
Nu het virus zich aan het verspreiden is, gaan we zulke effecten in meerdere regio’s zien. Misschien niet zo extreem omdat onze Westerse overheden waarschijnlijk niet in dezelfde mate durven reageren als de Chinese overheid. Wie gelijk heeft in de aanpak aangaande het virus zullen we helaas pas achteraf weten.
Het afgelopen weekend heb ik gigantisch veel verslagen gelezen van experts van over heel de wereld die gedeeld werden onder een groep beleggers. Voor de ene is het een nieuw soort griep, voor de andere is het een ongeziene ramp die op ons afkomt.
Er is maar 1 punt waar ze allemaal in overeenkomen en dat is hoe snel het virus zich verspreidt en dat de verspreiding onstopbaar is. Niet alleen is de incubatietijd twee weken waardoor een ziek iemand heel veel mensen kan besmetten, maar een significant deel van de mensen die drager zijn worden zelfs helemaal niet ziek. Zij verspreiden het zonder dat iemand het ooit zal weten.
Wat wij als beleggers vooral moeten in het oog houden zijn de quarantaines, die hebben namelijk een zeer grote impact op de economie en de bedrijven. Ik ben ervan overtuigd dat de huidige quarantaine in China al een stevige impact zal hebben op de resultaten van bedrijven wereldwijd. Als dit verder gaat en ook in steeds meer landen gaat voorkomen, dan zal de schatting van vertraging in groei van 2,7% naar 2,4% die de OESO meegaf nog een flinke overschatting blijken. Maar dat is natuurlijk afhankelijk van een hele hoop factoren buiten onze controle.
Dat de centrale banken door nog meer geld in het systeem te pompen dit gaan rechttrekken is in mijn ogen een illusie. Het heeft geen zin geld in de economie te pompen om zo de vraag te stimuleren als het probleem niet aan de vraagkant zit, maar dat het aanbod zal verminderen.
Als er minder aanbod is en de vraag blijft dezelfde, dan zegt de economische logica dat de prijs zal stijgen. Zal dit dan de aanleiding worden naar stijgende prijzen in consumptiegoederen? Zo Ja dan is het te hopen dat ze het inflatiebeest nog kunnen temmen.
Gaan we dit jaar de afrekening krijgen voor het steeds maar bijdrukken van geld en de enorme opgebouwde schulden bij overheden, particulieren en bedrijven? Want dat is het echte probleem voor de economie en de beurzen, het Coronavirus is enkel het steentje dat mogelijks de rest van de dominosteentjes laat vallen.
En daarmee wordt het weer eens duidelijk dat een gebeurtenis die je niet kon zien aankomen, en die op zich misschien helemaal niet zo erg zal zijn op economisch vlak, toch de aanleiding kan worden voor een flinke crisis.
Mijn expertise ligt in het analyseren van bedrijven, niet in macro-economie, dus alles wat ik hiervoor schreef moet u niet voor waarheid aannemen, dat is slechts mijn kijk op dit alles.
Maar mijn gevoel zegt dat onze zachte heelmeesters stinkende wonden hebben gemaakt en dat dit enkel nog maar kan rechtgezet worden door een zeer pijnlijke ingreep. Kortom zonder een doemdenker te willen zijn, denk ik dat we vandaag wel degelijk op een kantelpunt staan en dat enkel met heel veel geluk we een flinke crisis kunnen ontwijken. Al zal ik dat niet aanvoelen als geluk, van mij mag de beurscrash komen, ik sta er klaar voor.
Nog geen solden
Hoewel de daling vorige week fors en snel was, is het goed deze in een juist perspectief te plaatsen. Vrijdag schreef ik al dat ik de snelheid van deze daling toeschrijf aan de ETF’s en computergestuurde handel. Dit weekend liet Binckbank ons dan ook nog weten dat 55% van de orders die zij ontvingen aankooporders waren. Daaruit kunnen we afleiden dat particuliere beleggers kopen wanneer grotere beleggers (en computers?) verkopen
Ik ga enkele grafieken tonen om te laten zien dat de daling fors is, maar ook nog veel verder kan evolueren. Zoals u ook weet vind ik al van midden 2017 dat de beurzen niet meer goedkoop genoeg zijn en vergelijk ik de stand vandaag graag met toen. De dip van 2018 werd ook snel verteerd door de indexen.
Als we kijken naar de BEL20 over de afgelopen vijf jaar, dan zien we dat hiermee niet veel te verdienen was.
Als we echter gaan kijken naar de afgelopen 20 jaar dan zien we dat de daling van afgelopen week heel snel was, maar het percentage niet extreem. Door het gewicht van de banken voor 2008 zien we daar een echt extreme beweging!
Bij de AEX zien we dat afgelopen week ook maar gewoon een reset was naar een normaler niveau van begin 2017, en ook toen was de beurs al niet echt goedkoop.
De evolutie van de S&P 500, de grootste 500 bedrijven in Amerika, over de afgelopen vijf en twintig jaar plaats ik op de volgende pagina in een wat groter formaat.
Op deze grafieken is duidelijk te zien dat het dringend tijd werd dat er wat lucht uit de beurs ging en dat het voorlopig ook nog niet meer was dan dat.
De bovenste afbeelding is deze op twintig jaar, daaronder van de afgelopen vijf jaar
Het is nog geen tijd om te spreken van solden!
De Buffett indicator, de totale marktkapitalisatie ten opzichte van bruto nationaal product, stond dit weekend voor de Amerikaanse beurs nog steeds op sterk overgewaardeerd. En ook de Shiller P/E geeft aan dat de Amerikaanse beurs een flinke overwaardering heeft.
Mijn conclusie uit bovenstaande grafieken is dat als je vandaag toch persé wil kopen, koop dan kwaliteit dicht bij huis.
Maar mijn advies is om uw cash even te koesteren.
