Hoeveel beleggers hebben na de crash in 2008-2009 de handdoek in de ring gegooid?
Hoeveel passionele beleggers hebben de verliezen die ze toen hebben geleden emotioneel niet kunnen verwerken.
Ik heb zelfs enkele beleggers gesproken die de beurs de rug hebben toegekeerd die in 2007 nog op een netwerkevent luid stonden te verkondigen hoe fantastisch de beurs wel was en hoeveel ze hadden verdiend.
Als ik hen dan later (midden 2010) aansprak waarom ze waren gestopt, zeiden beiden ongeveer hetzelfde. Ze konden het verlies van 40% niet verwerken.
Ik vond dit vreemd want in 2007 stonden ze te pochen over meer dan 40% winst.
Ik vroeg dan ook nogmaals waarom ze niet meer belegden, de 40% verlies na een winst van 40% is uiteindelijk toch maar een uiteindelijk verlies van 16%. (klinkt raar, maar ik ging ervan uit dat de 40% verlies was op de hogere basis, na het tellen van de winst, dus nominaal meer waardoor je uiteindelijk op een verlies uitkomt. Zij hebben dit ook niet tegengesproken).
De pijn van het verlies bleek zoveel groter te zijn dan de vreugde van de winst, genoeg om er voor altijd mee te stoppen. Zelfs al konden ze in 2010 zien dat als ze waren blijven beleggen, ze hun verlies al ruim hadden kunnen goedmaken.
Zo groot is de pijn van verlies.
Studies hebben aangetoond dat de pijn van het verliezen dubbel zo groot is als het winnen van eenzelfde percentage. De leukste studie is deze van van 2005 van onderzoekers van Stanford, Carnegie Mellon en de universiteit van Iowa. Zij analyseerden de beleggingsbeslissingen van mensen die geen emoties voelden als een gevolg van hersenschade.
Het IQ van de proefpersonen was normaal (ze konden simpele wiskundige berekeningen uitvoeren en simpele beslissingen nemen), ook de delen van de hersenen waar het logische en redeneringsvermogen zitten waren in orde.
De deelnemers kregen allemaal $20 aan het begin van een gokspel dat 20 rondes zou duren. Bij het begin van elke ronde werd aan de deelnemers gevraagd of ze $1 wilden riskeren bij het opgooien van een munt.
Degene die niet mee wilden doen hielden hun geld. Degene die wel meespeelden wonnen $2,5 als ze wonnen, maar moesten $1 betalen als ze verloren.
Iedereen ging dan naar de volgende ronde, waarin alles werd herhaald.
Hoewel alle deelnemers zouden kunnen weigeren om deel te nemen in één of in alle rondes, was het slimste – financieel gezien – om elke keer mee te spelen want de potentiële winst was zoveel groter dan het potentiële verlies.
“Vanuit een logisch standpunt was meespelen in elke ronde het juiste om te doen” zei Baba Shiv, marketing Professor aan Stanford en co-auteur van deze studie.
Met een 50-50 kans om te winnen is de verwachte waarde om elke ronde te spelen $1,25 (50% van $2,5), terwijl de waarde van niet spelen $1 was.
Van de 41 deelnemers aan de studie hadden 15 schade opgelopen in het gedeelte van de hersenen dat effect had op hun emoties. Dit waren ook de personen die de meest winstgevende aanpak namen in het spel.
Ze investeerden in 84% van de rondes en verdienden zo gemiddeld $25,7. De normale deelnemers investeerden maar in 58% van de rondes om zo gemiddeld $22,8 te verdienen.
Kan je het je voorstellen dat je meespeelt in dit spel? Je bent één van de normale mensen, je geeft je dollar (of euro) af, je wint en verlies af en toe.
Maar als je een paar keer op rij verliest, dan kan je begrijpen dat je denkt, misschien houd ik mijn dollar maar gewoon bij, wacht ik een paar rondes tot ik er terug een beter gevoel bij heb.
Je zal dan ook begrijpen dat dit ook zo is als het gebeurt bij beleggen op de beurs.
Als alles goed gaat, dan wil je meer geld in de beurs steken want “je ziet het allemaal positief”.
Maar als je een tijd verliezen hebt geleden, dan zeg je misschien tegen jezelf, “Weet je wat, ik ben perfect tevreden om het geld even op de bank te laten staan en deze slechte tijd even uit te zitten.”
Emoties en beleggen mengen
Mensen met bepaalde hersenschade maken betere beleggingsbeslissingen, zoals we hebben gezien in bovenstaande studie.
Maar normale mensen zoals jij en ik mengen emoties met beleggen (angst voor verliezen en vreugde bij winst) dat tot slechte resultaten leidt.
De bovenvermelde studie suggereert dat de deelnemers hun gebrek aan emotionele respons ze eigenlijk een voordeel gaf wanneer ze een simpel beleggingsspel speelden. De emotioneel verstoorde spelers waren bereid om te gokken wanneer dit een hoge winst had, omdat het hen ontbrak aan angst.
Aan de andere kant waren de spelers zonder hersenschade voorzichtiger en reageerden ze meer op het spel, en daarom bleven ze met minder geld achter op het einde.
Wetenschappers stellen dat -”Goede belegger kunnen leren om hun emoties onder controle te houden om zo in bepaalde opzichten te worden zoals deze mensen”.
Met andere woorden, je kan een betere belegger worden door je hersenen op zo’n manier te beschadigen dat je je emoties verliest maar wel je logica en redeneringsvermogen intact houdt.
Wat denk je er van? Alle emoties uitschakelen?
Dit artikel schreef ik voor VFB voor het februari nummer van Beste Belegger