Neen, er staat geen fout in de titel. Ik vraag niet of je aandelen of aandelen bezit of verkiest.
Wat ik vraag is of JIJ een obligatie bent of een aandeel.
Het klinkt misschien raar, maar dit is een belangrijke vraag om te beantwoorden als je belegt op de beurs.
Misschien is het overbodig, maar voor de volledigheid toch even de twee basisvragen definiëren.
- Wat is een aandeel?
- Wat is een obligatie?
Een aandeel is een bewijs dat je voor een deel(tje) eigenaar bent van een bedrijf. Het resultaat van het aandeel is dan ook afhankelijk van het resultaat van het bedrijf.
In het kort, en waar we hier naar toe willen, de toekomst van een aandeel is onvoorspelbaar. Dit omdat het steunt op een bedrijf dat onregelmatige inkomsten heeft en (in de meeste gevallen) bijgevolg ook onregelmatige prestaties neerzet (winst).
Aan de andere kant is de obligatie, een financieel instrument dat uitgegeven wordt door een persoon, bedrijf of overheid wanneer deze geld leent van een andere persoon, bedrijf of overheid. Door de obligatie uit te geven, belooft de lener het ontleende bedrag terug te betalen na een vooraf bepaalde periode (met uitzondering van faillissementen) en hierop intrest te betalen.
Een obligatie garandeert dus een stabiel inkomen in de vorm van interesten en heeft een vooraf vastgelegde terugbetaling van het kapitaal op vervaldag.
Ik herhaal nu dan opnieuw de vraag: “Ben je een obligatie of een aandeel?”
Het antwoord ligt hem in het begrijpen van jezelf, je leven en je carrière.
Je bent een obligatie als je een stabiele baan hebt die niet beïnvloed wordt door de volatiliteit op de beurzen (of bij uitbreiding de economie) en als je nog vele jaren te werken hebt.
Aan de andere kant ben je een aandeel als je nog maar weinig jaren te werken hebt, of als je werkt in een onvoorspelbare sector die snel zou kunnen afkalven zonder enige waarschuwing.
Deze obligatie of aandeel vraag geeft u eigenlijk een antwoord hoe je moet kijken om je “menselijke kapitaal” te integreren met je “financiële kapitaal”
Het laat zien hoe je vooruitzichten van je werk kan integreren in je beleggingen en je financieel plan.
Het menselijke kapitaal in deze context is de huidige waarde van al je verdiensten op de lange termijn. Als je dit samen neemt met je financieel kapitaal of je spaargeld, dan heb je je totale kapitaal.
Terwijl het beantwoorden van deze vraag de eerste stap zou moeten zijn bij het opstellen van een financieel plan, zijn er maar weinigen van ons die ons menselijk kapitaal mee rekenen als we kijken hoe we ons financieel kapitaal gaan inzetten.
We maken ons allemaal zorgen over de risico’s van de markt, economie, politiek en inflatie. Maar we geven geen enkele aandacht aan wat we persoonlijk risico kunnen noemen.
Wat is jouw “persoonlijk risico”?
Dat hangt af van twee zaken:
1 Je leeftijd
Laten we beginnen bij wat sommigen van ons ongemakkelijk maakt, de leeftijdsfactor. Hoe jonger je bent, hoe groter je menselijke kapitaal is (en waarschijnlijk hoe kleiner je financiële kapitaal).
Terwijl velen van ons een jonge persoon eerder zouden associëren met een groeiaandeel, vol energie en met sprongen van hoger inkomen, is deze beter te vergelijken met een obligatie.
Dit omdat hij/zij nog vele jaren werk voor zich heeft en daarom nog veel tijd om te verdienen en sparen. Zijn menselijk kapitaal is hoog.
Om dat te compenseren zou over het algemeen een jonge persoon een groot deel van zijn financieel kapitaal moeten aanhouden in wat men noemt agressieve beleggingen zoals aandelen of aandelenfondsen.
Aan de andere kant van het spectrum vinden we dan de persoon die al op pensioen is, of er dicht bij is.
Deze persoon heeft zijn menselijk kapitaal voor het grootste deel opgebruikt en heeft waarschijnlijk (en hopelijk) veel financieel kapitaal om de rest van zijn leven in rust te kunnen genieten.
Vanwege zijn laag menselijk kapitaal zou hij zijn beleggingen meer moeten richten op vastrentende en “veiligere” (of beter gezegd stabielere) beleggingen zoals obligaties en spaarboekjes.
2 Je werk
Dit is het tweede deel dat je menselijk kapitaal bepaalt. Wat je doet van beroep bepaalt ook of je eerder een aandeel of een obligatie bent.
Dokters, ambtenaren, leerkrachten, professoren en in het verleden bankiers, lijken meer op een “obligatie”.
Deze beroepen zijn relatief stabiel en worden over het algemeen niet erg beïnvloed door wat er gebeurt met hun financieel kapitaal (bij een crisis).
Zelfs in woelige tijden op de beurzen of in een economische crisis zijn de inkomens van deze beroepen stabiel, zoals een obligatie.
Hun menselijk kapitaal is dus hoog. Om dit te compenseren hebben ze de flexibiliteit om de rest van hun portefeuille, het financiële kapitaal, in te zetten met wat meer risico.
De andere kant, de “aandelen” vinden we kleine zelfstandigen, zakenbankiers, aandelenanalisten, traders,… .
Deze mensen verdienen meer als de economie het goed doet. Als de economie of de beurs het slecht doet, dan kan dit een ware nachtmerrie zijn voor hen.
En zelfs al zien ze zichzelf meer als een obligatie, dan zijn het vooral rommelobligaties, met een hoog dividend (in goede tijden) maar met een groot risico op faillissement (in slechte tijden).
Als je een van bovenstaande beroepen uitoefent, of je actief bent in een sector die heel afhankelijk is van de economie of als zelfstandige, dan maak je best een deel van je portefeuille minder risicovol als tegengewicht.
Wat ook je verwachtingen zijn van de aandelenmarkten of obligatiemarkten speelt in deze materie geen rol. Ook niet of je emotioneel de op-en-neer bewegingen van de aandelen best kan verdragen.
Je moet altijd bedenken dat als de beurzen (en de economie) voor een lange tijd lager gaan, de kans steeds groter wordt dat je je werk verliest en lange tijd zal moeten leven van een vervangingsinkomen.
Je zit met je menselijke kapitaal al “in de markt” waarbij je maandelijkse verdiensten je dividenden zijn op dit kapitaal. Je kan het jezelf niet veroorloven om “all-in” te gaan.
Tip!
Als je je beleggingsrendement wil optimaliseren en jezelf en je familie beschermen, dan moet je zowel je menselijke kapitaal als je financiële kapitaal inschatten bij het maken van je beleggingsbeslissingen.
De aard van je werk of job en de zekerheid er aan (je menselijke kapitaal) moeten eigenlijk bepalen wat je doet met je financiële kapitaal. Je moet weten of je een aandeel of obligatie bent.
Zijn je werk en inkomsten veilig en ben je een obligatie, maak dan gebruik van je financiële kapitaal en investeer met wat meer risico.
Ben je daarentegen zoals een aandeel, beleg dan wat veiliger.
Het idee is om je unieke menselijke kapitaal mee in te rekenen. Het zal je verstandiger doen beleggen.
“Ben je een aandeel of een obligatie” is een boek geschreven door Moshe Milevsky, een professor economie aan de York universiteit in Toronto.
De tweedeling obligaties en aandelen is in tijden van deze lage rente misschien niet opportuun, want veel obligaties zijn vandaag risicovoller dan aandelen, maar u begrijpt wat ik bedoel.
