De nucleaire dreiging in Japan heeft het debat over onze energievoorziening terug op de voorgrond geplaatst. Overal staat kernenergie ter discussie. Duitsland sluit 7 kerncentrales voor minimaal 3 maanden om de veiligheid te controleren. In België komen er stresstests voor de centrales.
Zijn er al alternatieven voor kernenergie?
De vraag is, is er een alternatief voor kernenergie?
We kunnen niet terug overschakelen op steenkool en gascentrales, dan verleggen we het probleem van een kernramp naar sluipmoordenaars zoals CO² en fijn stof.
Overschakelen op groene energie is ook nog niet aan de orde. Het probleem van groene energie is dat deze afhankelijk is van factoren die wij niet kunnen controleren (zon of geen zon, wind of geen wind).
Vandaag is kernenergie nog steeds onmisbaar. De consument verlangt dat wanneer hij de lichtschakelaar aan zet het licht brandt, zijn microgolfoven werkt om zijn maaltijd op te warmen, en dat hij deze dan kan opeten voor zijn favoriete televisieprogramma.
Zoeken naar oplossingen, en welke bedrijven deze oplossingen kunnen bieden
We moeten op zoek naar een manier om niet aan levenskwaliteit te moeten inboeten en tegelijkertijd toch de vervuiling en dreiging van kernrampen terug te dringen.
Uiteraard interesseert mij dit als milieubewuste consument, maar eigenlijk ook nog meer als belegger. Wat zijn de oplossingen, en wie profiteert hier van. In welke bedrijven kunnen we beleggen.
Uiteraard ben ik hierin niet alleen, groene energie was dan ook een hot topic bij beleggers in 2007-2008. De meesten houden er geen goede herinneringen aan over. Net zoals bij elke hype.
Met de nucleaire dreiging in Japan profiteren de aandelen die te maken hebben met groene energie van een heuse remonte.
Als gewone belegger zijn we te laat om nog te kunnen profiteren van ondergewaardeerde bouwers van zonnepanelen, leveranciers van onderdelen voor windmolens,…
Wat op lange termijn?
Laten we dan ook even gaan kijken op langere termijn.
Wat zijn de problemen van vandaag, en wat kunnen hiervoor oplossingen zijn?
Het probleem vandaag is dat het elektriciteitsnetwerk zo is gebouwd dat dit eenrichtingsverkeer is. Het net is gemaakt om elektriciteit van punt A naar punt B te brengen. Punt A is hierbij de elektriciteitscentrale, of dit nu gas, steenkool, zon, water of wind als energie heeft speelt hierbij geen rol. Punt B is de verbruiker, gezinnen, bedrijven,…
Om voluit gebruik te kunnen maken van groene energie dient echter een tweerichtingsverkeer te worden uitgebouwd. Het is onmogelijk om voldoende capaciteit te generen in bijvoorbeeld een zonne-energie centrale. De oppervlakte die hiervoor nodig is, is veel te groot (zonder ons afhankelijk te maken van andere landen). We moeten dan ook zorgen dat dit gebeurt via vele kleine energiecentrales, denk maar aan de zonnepanelen op de huizen, windmolens in industrieterreinen,…
Wanneer deze energie niet aan de bron wordt opgebruikt moet deze naar ergens anders kunnen waar deze dan wel wordt opgebruikt. Op zich is dit nog niet zo'n probleem, maar de stroom moet ook weten waar naartoe.
Het Smart Grid
Wat is een Smart Grid? Een Smart Grid is een energienet waar regel en meetsystemen zijn aan toegevoegd. Deze dienen om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen. Niet alleen wil men door te meten de juiste hoeveelheid energie opwekken en versturen naar de juiste plaats, ze gaan ook het energieverbruik proberen te regelen.
Hiervoor zijn dan ook wel slimme toestellen nodig. Denk bijvoorbeeld aan een wasmachine die je zo programmeert dat deze pas begint te wassen als er een overschot aan elektriciteit op het netwerk is, de batterij van je elektrische auto die oplaadt wanneer er overschot is, en zelfs stroom terug afgeeft als er een tekort is.
Het Smart Grid is het netwerk van de toekomst. Het laat geen twijfel dat deze er komt. De vraag is echter nog wanneer, en welke bedrijven kunnen hiervan volop profiteren?
In de eerste plaats zou men denken aan de beheerders van de netwerken zoals bijvoorbeeld het Belgische Elia. De vraag is echter of ze niet zullen worden geconfronteerd met hoge kosten om de netwerken aan te passen, terwijl niet alleen zij, maar ook de leveranciers en verbruikers er profijt van hebben.
De makers van de slimme toestellen en hun software lijken hier dan ook beter geplaatst om te kunnen profiteren. Alleen bepalen welke bedrijf nu net de toestellen en/of software zal ontwikkelen welke op grote schaal zal worden gebruikt, is eigenlijk hetzelfde als de volgende Microsoft, Google of Apple proberen te voorspellen. Voorbeelden van bedrijven die actief werken aan deze technologieën zijn bijvoorbeeld, Google, AT&T, Verizon. Zoals U ziet niet enkel energiebedrijven, maar ook telecom en IT bedrijven.
Een tweede probleem is dat wij als consument verwachten stroom te krijgen wanneer wij het willen, niet enkel als de zon schijnt of er voldoende wind is. ( Ik weet dat dit niet de enige 2 vormen zijn van duurzame energie, maar ze dienen hier wel het best om mijn punt over te brengen)
Energie opslaan
We moeten op zoek naar manieren om opgewekte energie op te slaan op een manier dat we deze ook direct terug kunnen vrijgeven wanneer dit nodig is.
Hier zijn verschillende manieren voor zoals bijvoorbeeld:
Werken met vliegwielen. Zeer kort voorgesteld gebruiken ze de overtollige elektriciteit om dit vliegwiel te laten draaien. Wanneer er een energie tekort is kan de kinetische energie van het vliegwiel terug omgezet worden in elektriciteit. Uiteraard worden hiervoor technieken ontwikkeld om deze techniek met zo weinig mogelijk energie verlies toe te passen. Beacon Power is een voorbeeld van een bedrijf die zich hiermee bezig houdt.
Een andere manier is om water op te pompen (tijdens overschot van energie) naar een hoger gelegen bassin, en deze terug vrij te laten wanneer er extra elektriciteit nodig is. Zo creëren we een kunstmatige waterkracht centrale.
Beide zijn voorbeelden van kinetische of mechanische energie. Er is echter een voor ons consument veel bekendere vorm om energie op te slaan. Dat is de batterij. In kleine vorm doen wij hetzelfde wanneer we onze GSM, laptop en andere toestellen opladen.
Momenteel bestaat echter nog niet de techniek om dit op zo'n grote schaal uit te voeren zodat we de zogenaamde piekcentrales (kerncentrale, gascentrale,…) niet meer nodig zouden hebben. Betere en sterkere batterijen is wel iets waar veel onderzoek naar toe gaat. Ook de autoconstructeurs zijn op zoek naar betere batterijen die verder kunnen rijden.
Ook hier geldt hetzelfde als bij het vorige probleem, we kunnen niet met zekerheid zeggen wie die nieuwe technieken zal uitvinden en op punt zetten.
Wat we wel zeker weten is dat zelfs indien we energie niet zullen opslaan in batterijen op grote schaal, we dit meer en meer zullen doen op kleine schaal in huis. Denk maar aan de elektrische auto, mobiele telefoons, tablet computers, MP3 spelers, …
Recyclage van Batterijen
Zowel de grote industriële batterijen als de batterijtjes uit onze gadgets kennen geen oneindige levensduur. Al dit afval zal moeten verwerkt en/of gerecycleerd worden. Het lijkt mij dan ook zinnig om op zoek te gaan naar bedrijven die hierin gespecialiseerd zijn, zoals bijvoorbeeld het Belgische Umicore.
Kort samengevat, onder druk van de publieke opinie zal onze energievoorziening in de toekomst er geheel anders uit zien. Kerncentrales of milieuonvriendelijke manieren zullen in de toekomst plaats moeten ruimen voor duurzame energie, hiervoor zal echter nog veel innovatie nodig zijn. Op korte termijn zitten we nog even vast aan kernenergie als de minste van 2 kwaden.
Als belegger lijkt het mij (nog) niet opportuun om te investeren in bedrijven die deze nieuwe technologieën ontwikkelen. Mij lijkt het verstandiger om op zoek te gaan naar bedrijven die het afval van de massaal geplaatste zonnepanelen, omvormers, slimme meters en batterijen kunnen recycleren en verwerken.
PS: Geen van de vermelde aandelen zit momenteel in mijn portefeuille.
