In een vorig artikel hebben we beschreven waaraan een beheerder van jouw fondsen idealiter dient te voldoen. We zoemen in dit slotartikel nog verder in op de kosten en geven ons advies hoe een eerlijke vergoeding kan geregeld worden.
En met dit zevende artikel komen we eveneens tot de epiloog van onze START reeks. Laat het een begin zijn voor verdere verdieping.
Fondsen presteren vaak slechter dan de markt
Ik illustreer dit met een ervaring die veel mensen hebben gehad. Ze kochten een paar fondsen van hun bank en stelden na enige tijd vast dat hun rendement helaas laag was en de kosten hoog.
Ondersteund door een studie van de Financial Times beschrijft Sam in zijn boek het zo: “In 2016 onthulde het onderzoek dat 86% van de actief beheerde fondsen slechter presteerde dan hun benchmarkindex over de laatste tien jaar. In Nederland was het zelfs nog erger. Volgens een studie van S&PDow Jones presteerde 100%, dus alle actief beheerde fondsen in Nederland, slechter dan de benchmark over de laatste vijf jaar. In Zwitserland was dit 95% en in Denemarken 88%. In de rest van Europa had je met 86% van de actief beheerde fondsen na tien jaar minder verdiend dan wanneer je gewoon de index zou hebben gevolgd.
De berekende kosten zijn hiervan meestal de oorzaak. Een zogenaamde veilige belegging in een fonds is met andere woorden een verlieslatende belegging, al is iemand misschien blij met de paar procent die het fonds per jaar oplevert. Vertrouw de fondsbeheerder die zelf investeert Dat wil niet zeggen dat alle fondsbeheerders het slecht doen. Er is een kleine groep van sterbeheerders die ook op lange termijn beter presteren dan de index. Maar die winst keren ze je zelden uit. Die gaat vaak op aan kosten en commissie voor henzelf, waardoor er voor jou als belegger niets overblijft. Je moet met andere woorden niet enkel op zoek gaan naar een goede beheerder, maar naar een uitstekende beheerder die lage kosten rekent. Dat is geen eenvoudige uitdaging met de vele duizenden fondsen.”
Deze drie relatief recente boeken bespreken de kosten en prestatieproblematiek van fondsen:
- De beleggingsillusie Marius Kerder en Jolmer Schukken – Maven Publishing – 2014
- God Dobbelt niet op de beurs Jan Longeval – Skribis – 2019
- Verdubbel je geld in vijf jaar Sam Hollanders – Lannoo – 2019
Je vindt ze ook in onze bibliotheek.
De ESMA studie
De ESMA (European Securities and Markets Authority), de Europese beurswaakhond zeg maar, publiceerde begin 2019 voor de eerste keer een ‘Annual Statistical Report’. De persmededeling wond er niet veel doekjes rond: ‘ESMA report finds investment product performance highly impacted by charges’. De studie vindt je hier
Jan Longeval beschrijft dit in zijn boek ‘God Dobbelt niet op de beurs’ en concludeert: “… dat de ruime meerderheid van beleggingsfondsen na aftrek van kosten consistent onder de markt presteren”. Deze studies zijn in Amerika en in Europa uitgevoerd en de bevindingen lopen parallel.
Waarom presteren fondsen minder goed dan het marktgemiddelde? Behalve het feit dat de doelstelling kapitaalsbehoud kan zijn (eerder dan rendement) is de voornaamste reden te zoeken in de kosten die ze aangerekend worden. Ook tijdens jaren van minder goed rendement.
30% rendement gaat op in kosten
In het lijvige ESMA rapport vinden we op pagina 109 een tabel die de performantie van aandelenfondsen weergeeft. Wat ons interesseert als lange termijn belegger is de performantie op een zo lang mogelijke periode. De tabel heeft als langste vergelijkingspunt 10 jaar. Daaruit lezen we dat de Belgische aandelenbelegger een bruto jaarlijks rendement kon genieten van 6,21%, maar daarvan diende hij bijna 30% af te staan aan de fondsbeheerder zodat zijn netto rendement daalde tot 4,42%. Het Europese gemiddelde zit op 7,34% bruto en 5,36% netto.
Ter vergelijking: de kleine belegger die 10 jaar geleden de MCSI World (EUR) index kocht had een rendement van 9,94%, trek daar de lage kosten voor een ETF af en je houdt ruim 9,5% over. Afhankelijk van de ETF uitgever betaal je 0,3 tot 0,4% kosten voor dergelijke ETF.
De kosten die de belegger betaalt zijn te hoog in verhouding tot de rendementen die hij behaalt. Wie de obligatiefondsen of gemengde aandelen-obligatiefondsen zou gaan opzoeken zal nog een veel slechtere kostenstructuur ervaren.
Hoe kosten je rendement op de lange termijn impacteren kan je zien in deze grafiek:
Grafiek van de site: https://www.onedayinjuly.com/low-fees-matter
Het ‘zero management’ principe
Warren Buffett is geroemd als ’s werelds grootste belegger. Hij is echter vooral mijn held door de introductie van zijn kostenstructuur in de jaren 50 van de vorige eeuw toen hij de Buffett Partnerships opstartte. ‘Je hoeft me niets te betalen zo lang ik geen 6% rendement haal. Daarboven verdien ik 25% op elke dollar extra rendement’ zei hij aan zijn investeerders. Dit is wat je noemt een win-win situatie: geen rendement, geen kosten.
Dit is een eerlijk model: de belegger betaalt een correcte vergoeding enkel wanneer hij zelf goed verdiend heeft. ‘Eerst de belegger, daarna de fondsmanager’. Zo hoort het te zijn.
Het model van Buffett werd pas veel later gekopieerd door Mohnisch Pabrai. De Amerikaanse belegger van Indische origine die het 0% management model toepast in zijn eigen fonds drukt het zo uit: ‘I don't want investors to pay me just for breathing free air’.
Guy Spier, de manager van Aquamarine fund, heiligt dezelfde principes en heeft zelfs een ‘zero management fee’ platform opgericht om fondsenmanagers wereldwijd te inspireren om de kosten voor hun beleggers in lijn te houden met het gerealiseerde rendement.
Enkele raadgevingen ter afsluiting en verdere studie
Laat ons Buffett nog eens citeren om mooi af te sluiten: “Beleggen is simpel, maar niet eenvoudig”. Er zijn immers zo veel zaken waar je moet op letten.
- Wil je zelf gaan beleggen dan kan dat vandaag met een online account. Weet dan dat je goed het verschil tussen beleggen en speculeren dient te kennen.
- Weet dat aandelen op de lange termijn beter presteren dan eender welke andere vermogensklasse.
- Ga na of je de kennis hebt of kan verwerven, of je voldoende tijd kan maken voor je gekozen strategie en of de goesting echt aanwezig is om het vol te houden.
- Weet dat er in beleggen verschillende aanpakken zijn. Indien je belegt voor de lange termijn dan zal waardebeleggen je het meeste plezier verschaffen, zowel intellectueel als qua rendementen over de lange periode. Volhouden is de boodschap.
- Weet dat volatiliteit geen risico is maar een opportuniteit, zolang je je emoties kan beheersen en er tegen kan dat je portefeuille zwaar aan waarde kan verliezen tijdens een crisis.
- Diversifieer in functie van je tijdshorizon.
- Voor de kleinere belegger: ga de kosten goed na bij je online broker of wanneer je via een bank fondsen koopt bekijk dan ook daar de kosten zeer goed.
- Kies voor een strategie van waardebeleggen en indien je uitbesteedt tracht dan goed te begrijpen hoe de partij functioneert aan wie je je geld toevertrouwt.
- Voor de grotere belegger: weet dat er deuren open gaan vanaf het moment dat de regelgever je ‘een goed geïnformeerde belegger’ noemt. In België is dat vanaf 250.000 euro.
- In de mate van het mogelijke zet je niet alles bij één partij, maar spreid je. Kijk zeker verder dan uw huidige bank.
Epiloog
Hiermee ronden we de START reeks af. Het geeft een beeld van wat je mag verwachten van ons. We staan garant voor gedegen advies over waardebeleggen.
Indien je ons wil volgen dan schrijf je best in voor de nieuwsbrief hieronder. Hierin gaan we verschillende thema’s over waardebeleggen verder uitdiepen en actuele voorbeelden geven.
